Kuran'da İbrahim
Kur'an'da ve ilk mevsük tefsirlerinde Yahudi fikir ve düşüncelerinin çokluğundan Arabistan Yahudilerinin Judaismine derinlemesine vakıf oldukları istiklal edilir, şöyle ki, yukarıda ifade ettiğimiz gibi, bunlar çoğunlukla sosyal temaslar sonucunda sızmışlardır
Burhan Oğuz
Aydınlık, 30 Ekim 2012
İbrahim (Abraham) Kuran'da 69 kez geçmekte olup, Kitap onu, müşrik Araplara karşı diyanetkar tip olarak tasvir eder ve daha Mekke döneminden itibaren hüviyetini Müslim, hanif ve milat İbrahim'in müessisi olarak tamamlar.
İbrahim'in tahlilinden çıkan sonuçlar
Kuran'daki İbrahim, tarihi kaynaklarının tahlili ve bunun hadislere yansımaları bizi aşağıdaki sonuçlara götürüyor.
1- Kuran'da, Haggadah kıssaları noksan olup, bunlar, ezcümle, İbrahim'in Kalde'de doğuşu Mısır'da kalması, Hacer'le İsmail'in gönderilmeleri, İbrahim'in İsmail'i ziyaretleri, sünnet oluşu ve ölümü gibi tahkiyeler (anlatılar), Müslüman vakanüvislerce hikâye edilmektedir.
2- Yine vakanüvislerin aksine, İbrahim'in tek tanrı hususunda kralı ile kavgasının öyküsü, onun putları kırması ve ateşe atılması, fazla ayrıntılara girilmeden irae edilmiştir.
3- Putların kırılması, İbrahim'in babası ve halkı ile olan ilişkileri ve Tevrat'taki kurban kıssaları, Kuran'dan çok farklı şekilde takdim edilmiştir.
4- Ve nihayet Kur'an, Kâbe'nin inşası ve Hacc'ın tesisine müteallik gelenekler gibi yeni veriler içeriyor.
Kur'an'daki İbrahim tarihinin amacı
Kur'an'da İbrahim tarihinin esas amacının böylece, tektanrıcılığın yüceltilmesi olduğu anlaşılıyor, o ise ki Tevrat kıssaları daha çok vaad hususunda İbrahim'e gönderilen vahye bağlanıyor; bu da tümü içinde bütün bir dini tarih telakkisini sürüklüyor. Kur'an'da İbrahim hususunda nokta-i nazırı, necatınkinden çok vahyin, Tanrı'nın hükümlerinden çok O'nun epiphany'leri ('görünme'leri)'nin tarihi gibi kabul edilen dini tarihin bir telakkinin ifadesi oluyor.
İslam'da İbrahim'in dini görünümü bazı hususların tefrikine olanak sağlar.
1- İslam, İbrahim'i Müslim tesmiye etmiş. Bu peygamberin dini tutumu, gelişmesinde olduğu kadar ideal gerçekleşmesinde de örnek olarak belirir.
2- İslam, İbrahim'e imanı borçludur. İbrahim, müminlerin babası ve örneğidir; bir olgular sıralaması ve iç tekabüller gereği İslam'ın Tanrı'sı, İbrahim'in Tanrı'sı olmaktadır.
3- İslam ona evrenselciliğini medyundur.
4- İslam, İbrahim'de tören, usul ve sıralarını bulmuştur. Hacc, İd alkabir günah önleyici kurbanıyla son bulur.
5- İslam'ın Peygamberi, İbrahim'in peşinden bir ruhani yol almış olup bunda hayatının başlıca olayları, ezcümle hidayet, Miraç (isra), Hicret nakşolunmuştur.
Ve nihayet İbrahim, Tevrat'ta olduğu gibi Kur'an'da da Tanrı'nın dostu olarak görülür ve bu unvan (al-Halil) Araplar tarafından Hebron (Halil- ürrahman) kentine verilmiştir.
Yahudiler ile temasın etkileri
Kur'an'da ve ilk mevsük tefsirlerinde Yahudi fikir ve düşüncelerinin çokluğundan Arabistan Yahudilerinin Judaismine derinlemesine vakıf oldukları istiklal edilir, şöyle ki, yukarıda ifade ettiğimiz gibi, bunlar çoğunlukla sosyal temaslar sonucunda sızmışlardır, İslam tefsirlerinden, bu dinin zuhur etmemiş olması halinde Museviliğin, Arabistan'ın tümüne değilse bile, önemli bir bölümüne zuhur etmiş olacağı tahmin edilebilir. Arap Judaismi sair Yahudi cemaatlarınınkinden farklı değildi.
Bununla birlikte, Muhammed'in Allah ahad ve O'nun insanoğlunun yaşamının bütün teferruatı üzerinde hükmü iddiası, daha eski bir itikattan basit bir intihal (çalıntı) değildi. Yahudi ulusu, genelde, en iyi günlerinde bile yabancı tanrı ibadetine vahşice atlamıştı; gerçi sonunda, tutsaklığın demiri ruhlarını delmişti; Doğu'da geçen günlerinde çok şey öğrendiler, ama daha da unuttular ve bu sonuncular arasında, putperestlik günahı vardı.
Bakılacak olursa, Muhammed'in rastlamış olduğu Hıristiyanlar da birden Yahudilerin itikadını, İsa tarafından onlara verilip Yahudilerin reddettikleri daha ali vahyi unutmuşlardı. Monophysite, Yakubi… "heresy"leri doğmuştu.
Yeni amentü &Kabe
Yeni amentü iki müdir prensip getirmişti: İradesi hayatın kaidesi olacak olan tek Allah'ın varlığı ve işbu iradenin ne olduğunu ilan eden Muhammed'in elçiliği. Bunlarda ilki en az babasının, müminlerin babasının Kalde'deki yurdu, tanrısal iradeye uyarak terk ettiği zaman kadar eskidir; öbürü ise, peygamberlik görevinin genel beyanı içinde, hem Yahudi hem de Arapların geleneksel inançları tarafından tasdik ediliyordu.
İsa, mabet ibadetinin bazı suiistimallerini temizlemiş ve bunun tümden ilgasını hedefliyordu; ancak mabedin kendisini yok edememişti. Aksine, onu mutat toptan bertaraf etmeyi tasarlamıştı; ancak bahis konusu olan, bir tarihi itikat ve bütün Arap ırkı tarafından sayılan pek kadim bir kutsal yerdi. Bildiğimiz Kâbe, İsmail ve İbrahim'e hatta Aeth ve Âdem'e geri gidiyor.
'De ki: Allah sözün doğrusunu söylemiştir. Onun dosdoğru (insan) olan ve asla müşriklerden olmayan İbrahim'in dinine uyun. İnsanları için ilk kurulan Ev, Bekke'de (Mekke)deki vedir ki kutludur ve bütün millerler için hidayet (kaynağı)dır' (Kur'an 111/95-96)
NOT:
Bu yazı, Yalçın Küçük'ün "İsimlerin İbranileştirilmesi" kitabından alınmıştır.
Yazının aslı Burhan Oğuz'un, "Türk ve Yahudi Kültürüne Mukayeseli Bakış" kitabında yer almaktadır.
Ara başlıklar sonradan, editoryal bir çalışma ile eklenmiştir.
Docendo disco,scribendo cogito Ogreterek ogreniyorum, yazarak dusunuyorum. Latince Atasozleri |
Ey mutsuzlar! Kardeslerinizi bogazliyorlar, goz yumuyorsunuz. Çigliklar duyuluyor ama siz susuyorsunuz. Aramizda dolasip kurbanini seciyor zorbanin teki, sessiz kalirsak bize dokunmaz diyorsunuz. Bok yiyorsunuz! Ne tuhaf yer burasi, sizler nasil insanlarsiniz! Haksizlik varsa bir yerde eger ayaklanmali insan. Ayaklanma olmuyorsa batsin o sehir yerin dibine. Yansin bitsin, kul olsun karanliklar basmadan. Bertolt BRECHT | Ben,Manevi Miras olarak hicbir Ayet, hicbir Dogma, hicbir Donmus ve kaliplasmis Kural birakmiyorum. Benim Manevi Mirasim Bilim ve Akildir... K.Ataturk - - - - - - - - - - - - - - 1920 - Islam yuceltme derneginin bildirisi : Yunan ordusu halifenin ordusu sayilir. Hic de zararli bir topluluk degildir. Asil kafasi koparilacak mahlukat Ankara'dadir. ISKILIPLI ATIF | Kurmus oldugum gruba uye olun Moderasyonsuz, sansursuz ve ozgur bir gruptur: Ozgur_Gundem-subscribe@yahoogroups.com Ayrilmak isterseniz de: Ozgur_Gundem-unsubscribe@yahoogroups.com - - - - - - - - - - - - - - Arzuederseniz bloguma da goz atabilirsiniz. http://orajpoyraz.blogspot.com/ |