Türkiye, Peru’ya benziyor mu?..

Soner Yalçın : Amerikalı gazeteciye

Twitter: hsoneryalcin syalcin@sozcu.com.tr

21 Nisan 2015

Hafta sonu yemek yediğim Amerikalı gazeteci, "son günlerde üç kişi Türkiye'de darbe olabileceğini söyledi, siz ne diyorsunuz" diye sordu.

Gülümsedim… Yanıtımı salı günü SÖZCÜ'de yazayım, siz de okuyunuz, dedim.
1980'li yılları sarsan ekonomik kriz Peru siyasal hayatını kökten değiştirdi. Nasıl ki, Arjantin'de Carlos Menem, Brezilya'daFernando Collor iktidara geldi ise Peru'da da neoliberal ekonomik politikaları hayata geçirecek Alberto Fujimori başa geçti.
Siyasetten önce medyada sık sık boy göstermesiyle popüler bir isim haline getirildi.
Ve… 1990'da başkanlığa adaylığını koyduğunda karşısında Nobel ödüllü yazar Mario Vargas Llosa vardı.
Fujimori küçük şirket sahiplerinden Evangelist Kilisesi'ne kadar uzanan farklı oluşumlarla ittifak halindeydi. Ayrıca Peru İstihbaratı SIN de, el altından Fujimori'yi destekliyordu.
Bunu sağlayan kişi ise Viladimiro Montesinos'tu.
Montesinos bilinmeden bu ülkede olanlar anlaşılamaz. Şöyle:
ABD'nin Panama'daki "Darbeciler Okulu"nda askeri eğitim alan Montesinos, 1976'daCIA ajanı olmaktan yargılandı. Ve, Yüzbaşı rütbesindeyken Peru Ordusu'ndan ihraç edildi. Üç ay sonra San Marcos Üniversitesi'nden sahte avukatlık diploması aldı. 1983'te Peru Ordusu'na ait gizli belge ve dinleme kayıtlarını basına sızdıran da Montesinos idi. "Vatana ihanet" dosyası açılması üzerine Ekvador'a kaçtı ve oradaABD/Pentagon ile Ekvador silahlı kuvvetleri arasındaki ilişkiyi yürüttü.
Daha Fujimori başkanlığı üstlenmeden on beş gün önce istihbarat örgütü SIN, Montesinos dosyasını yayınlayan La Republica gazetesinin tüm nüshalarını topladı ve bir sonraki yayınını engelledi.
Sonuçta…
Fujimori seçimi kazandı. İlk icraatı özeleştirme oldu; ülkenin stratejik kurumlarınıbile sattı.
Montesinos, Fujimori'den aldığı olağanüstü yetkilerle, bürokrasi ve orduda büyük tasfiyeler gerçekleştirdi. İşadamlarını haraca bağladı; gazeteleri havuz hesaplarıylasatın aldı…

Peru'nun Öcalan'ı

Tarih: 3 Kasım 1991
14 Perulunun Montesinos'a bağlı paramiliter grup Colina tarafından kurşuna dizilmesinden sonra askeri mahkeme soruşturma başlattı. Ayrıca mecliste insan hakları ihlalleriyle ilgili araştırma sürmekteydi; ve Fujimori'nin, muhalefetin çoğunlukta olduğu iki kamaralı parlamentoya gönderdiği neoliberal paketler onaylanmıyordu.
Fujimori 5 Nisan 1992'de Meclis'i feshetti ve Anayasa'yı ortadan kaldırdı. Seçim tarihini Kasım 1992 olarak belirledi.
Tekrar iktidara gelmesi için büyük başarıya ihtiyacı vardı. Bulundu:
"Aydınlık Yol" Peru'nun Maoist çizgideki gerilla örgütüydü. Arazi yapısının zorluğu ve sık ormanlar nedeniyle bir türlü sonu getirilemeyen örgüt ile devlet arasındaki çatışmalar 1980'li yılların başında başladı ve bu çatışmalarda 1990'lı yılların başına kadar 70 bin kişi öldü. Örgütün lideri olan Abimael Guzman (Yoldaş Gonzalo) idi.
Ve sürpriz: Eylül 1992'de Aydınlık Yol lideri Abimael Guzman, başkent Lima'da, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na iki sokak ötede, CIA'nın katıldığı operasyonla yakalandı.
Guzman evinde ele geçirildikten yarım saat sonra devlette anlaştı; "hizmete hazır"olduğunu söyledi. Ömür boyu hapse mahkum edilse de, istihbaratın başındaki Montesinos ile sık sık görüştü; örgütü beraber yönetmeye başladı.
Ve… Bu başarıdan sonra Fujimori Kasım 1992'deki seçimi ezici çoğunlukla kazandı.

Anayasa referandumu

Fujimori diktatörlüğü, popülizmle otoriterliğin bileşimiydi.
Güce doymuyordu. Devlet başkanlığı yetkilerini olağanüstü derecede artıran değişiklikleri kapsayan yeni anayasayı Ekim 1993'deki referanduma sundu. Muhalefetin boykotuyla yüzde 73 oyla kazandı!
İktidarda kalmak için her yola başvurdu. Öyle ki…
1995 genel seçimi yaklaşırken, istihbaratın başındaki Montesinos'a bağlı askerler,komşu ülke Ekvador'la sınır çatışması yarattı. Bir ay süren bu çatışma ortamında Fujimori, yüzde 64 oyla yeniden başkan seçildi!
Fujimori….
- Gerilla ile "açılım" toplantıları yapsa da;
- Enflasyon kontrolüne dayanan IMF reçetelerini uygulasa da;
- Yeni para birimine geçse de;
- Kırsaldan şehre göçenlere kısmi yardımlarda bulunsa da;
- Kilise'nin gücünü artırsa da;
Hayat pahalılığı, yüksek işsizlik, ücret-maaş düşüklüğü hoşnutsuz kitlelerin sayısını artırıyordu.
2000 yılına gelindiğinde iş çevrelerinde de Fujimori diktatörlüğüne karşı artık öfke vardı.
Ayrıca… Fujimori'nin büyük patronu ABD'yle de arası bozuldu.
Bu arada… Bir muhalefet milletvekili, Montesinos'un bir generalle bir gazetenin satın alınması işini kotardığını gösteren video yayınladı. Hava döndü. Kirli ilişkiler ortalığa saçıldı. Fujimori artık parlamentoyu ve sokağı kontrol edemiyordu. Ve…
Tarih: 29 Ekim 2000.
Aydınlık Yol'a karşı verdiği mücadeleyle bilinen Yarbay Ollanta Humala, 62 kişilik askeri birliğiyle, iki generali esir alarak darbe yaptı. Fujimori ve Montesinos ülkeyi terk etti.
Ollanta Humala, anti-emperyalist Peru Milliyetçi Partisi'ni kurdu. Sosyalist ve sol partilerin desteğini alarak Temmuz 2011'de Peru Devlet Başkanı seçildi.
Montesinos, 2001 Venezuela'da yakalandı.
Fujimori 2005'te Şili'de ele geçirildi.
Her ikisi de insanlığa karşı suç işlemek; yolsuzluk gibi suçlarından dolayı hapse atıldılar.
Evet…
Bir soru da ben Amerikalı gazeteciye sorayım:
Türkiye, Peru'ya benziyor mu?..
NOT: Yukarıdaki bilgileri yakın zamanda okuduğum Özgür Uyanık'ın "Latin Amerika'nın Devrimci Tarihi" (Kaynak Yayınları) kitabından derledim. Sağ olasın Özgür kardeşim..

---

a45UyF587661-150421145136 Oraj Poyraz cimcime@neomailbox.net
2015/04/21  16:25 6  64  1 undefined kemalistiz@googlegroups.com

 

Calisirken en cirkin insan bile guzeldir.

HZ.MUHAMMED (S.A.V.)

Risale-i Nur Kuran-i kerim in en hakiki tefsiridir.
Risale-i Nur, kendisine hizmet edenleri en basta nur talebelerini mutlak cennete goturecek

Said-i Nursi bir yazisinda

Beni rahatsiz eden seylerden biri ise cocuklar hakkinda soylenen yalanlari duymak zorunda olmak.
Ve biliyorum ki kahraman oldugunu dusunen anne ve babalar bunu sevmeyecek ama birileri onlarin iyiligi icin bunu soylemeli.
Cocuklariniz gereginden fazla degerli goruluyor.
Onlari tapilacak bir nesneye cevirdiniz, cocuk fetisistisiniz ve bu hic saglikli bir durum degil.
Cocuklar hakkinda hatirlamaniz gereken bazi seyler var.
Onlarin hepsi sevimli degil.
Sidik ve eksi sut karisimi bir kokuya sahipler.
Ikincisi cocuklarin hepsi zeki ve akilli degildir.(1990, New York)

George Carlin

Grup eposta komutlari ve adresleri	:
Gruba mesaj gondermek icin	:	ozgur_gundem@yahoogroups.com
Gruba uye olmak icin	:	ozgur_gundem-subscribe@yahoogroups.com
Gruptan ayrilmak icin	:	ozgur_gundem-unsubscribe@yahoogroups.com
Grup kurucusuna yazmak icin	:	ozgur_gundem-owner@yahoogroups.com
Grup Sayfamiz	:	http://groups.yahoo.com/group/Ozgur_Gundem/
Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz	:	http://orajpoyraz.blogspot.com/