ÖZGÜR GÜRBÜZ : Türkiye'de referandum yapılamaz
18.11.2016 10:05
Referandum ya da daha doğru bir Türkçe ile söylersek; 'halk oylaması', bugünün şartlarında Türkiye'de başvurulabilecek bir araç değil. Halk oylamaları, doğrudan demokrasinin kuvvetli bir ayağı gibi görünse de, baskıcı rejimlerde demokrasi karşıtı düzenlemelere meşruiyet kazandırmanın bir aracı da olabilir. Dünyada da bu yüzden tartışılıyor. Tartışmayı örnekler ve nedenleriyle açıklayalım.
İngiltere'nin AB'den çıkışının onaylandığı halk oylaması güncel bir örnek. Yüzde 51,9'unun tercihiyle alınan AB'den çıkış kararı bir o kadar insanın (yüzde 48,1) isteğini göz ardı etti. Beş kişilik bir ailede, üç kişinin istediği bir televizyon programının izlenip, diğer iki kişinin tercihinin izlenmediğini düşünün. O zaman, halk oylamasının sanıldığı kadar demokratik olmadığını da anlayacaksınız. Sonuçların birbirine yakın olması ve bir tarafın az sayıda oyla diğerine üstünlük sağlaması toplumdaki huzursuzluğu azaltmak yerine artırabilir ve çatışmayı körükleyebilir. İnternet tabanlı araştırma şirketi YouGov, 18-24 yaşlarındaki İngiliz vatandaşlarının yüzde 75'inin AB'de kalmak için oy kullandığını açıklamıştı. 70 yaşındaki birine göre, halk oylaması kararından daha uzun süre etkileneceği kesin bu gençler için halk oylaması hiç de demokratik bir araç gibi görünmüyor. Bu ve benzer nedenlerden ötürü İngiltere'de tartışma sürüyor ve halk oylaması hiçbir sorunu çözmüşe benzemiyor.
Halk oylamasının demokrasiye katkıda bulunabilmesi için katılımın yüksek olması şart. Bu sınırın, özellikle Anayasal değişikliklerde yüzde 70-80 gibi oldukça yüksek olması sonuçların büyük bir çoğunluk tarafından benimsenmesi için şart. Türkiye'de başkanlık sitemi için bir halk oylaması yapıldığını ve katılım oranının yüzde 60 olduğunu düşünün. 1 Kasım seçimlerinde 56 milyona yakın seçmen vardı. Bunların yüzde 60'ı oy kullanırsa başkanlık için oy veren sayısı 33 milyon 600 bin olur. Oy verenlerin yüzde 52'siyle başkan seçildiğini varsayın. Bu da 16 milyon 800 bin kişinin Türkiye'de rejim değişikliği ve tek adamlığa oy vermesi anlamına gelir ki, gerçek bir demokratik temsilin yakınından bile geçemez. 56 milyon kişinin oy kullandığı bir seçimde, oy verenlerin yüzde 28'inin (16 milyon) isteği diğerlerine dayatılamaz.
Halk oylamasında, oylanan konu hakkında bilgilendirme eksiksiz yapılmalı ve her kesime ulaşmalı. Sırf bu nedenden dolayı da Türkiye'de halk oylaması yapılamaz çünkü söz konusu bilgilendirmeyi yapacak en önemli araç olan medya, baskı altında. Bugün Türkiye'de 125 gazeteci tutuklu, 160'dan fazla yayın organı kapalı. Dışardakiler de tek bir merkezden yönetiliyor. Bianet ve Sınır Tanımayan Gazeteciler'in birlikte yaptığı, Medya Sahipliği İzleme Projesi, Türkiye'deki 10 büyük kanalın 7'sinin, yine aynı şekilde, tirajı en fazla 10 gazetenin 7'sinin sahibinin hükümetle ilişki içinde olduğunu ortaya koyuyor. İktidara yakın kanallarda kendilerinden yana olan gazetecilerin katılımıyla tartışmalar yapıldığını ve tarafsız olması gereken TRT'nin bugünkü durumunu göz önüne alırsak halk oylaması öncesi her görüşe ve yeterli bilgiye ulaşacağımızı düşünmek hayal olur. Liderlerin karşılıklı tartışma kültürünün AKP döneminde rafa kaldırıldığını da unutmayalım. Başkanlık yarışına katılan adayların karşı karşıya geldiği bir oturum bile göremeyebiliriz. Daha önceki seçimlerde gördüğümüz, devlet imkânlarının iktidar lehine kullanılmasını da listeye eklersek bu koşullarda halk oylamasının yapılamayacağını görürüz.
Duygusal, teknik ve hukuki konuları halk oylamasına sunmak da sakıncalı. Bu durumlarda daha uzun süreli bilgilendirme gerekebilir. Halkın konunun uzmanlarını seçerek, onların yapacağı tartışmalar sonucunda karar vermesi yani temsili demokrasinin uygulanması referandumdan daha iyi sonuç verir.
Halk oylamasına sunulamayacak konular da var. Yaşamı riske atan bir teknoloji ve yatırım oylamaya sunulamaz. Ülkede yaşayanların dini inancı, yaşam tarzıyla ilgili bireysel tercihler de doğrudan ya da dolaylı yoldan halk oylamasına konu edilemez. Türkiye'de başkanlık sistemi özgürlükleri kısıtlayacak bir rejim değişikliğine gitme riski taşıyorsa, ki taşıyor; bu seçimin halk oylamasına sunulması kabul edilemez.
Halk oylamalarının yerel sorunları çözmede başarılı olduğu söylenebilir. İsviçre'deki kantonlarda bu savı destekleyecek çok sayıda örnek var. Yaşayanların sorunlar hakkında bilgi sahibi olduğu, farklı görüşleri dinleyip, kavrayabildiği, bunu yapacak zaman ve olanağa sahip olduğu yerler için bu doğru. Bu yüzden de yetkiyi merkezden yerele kaydırmak gerek. Bugün yapılanın tam tersi yani. Sayı arttıkça, konu derinleştikçe referandum çare değil. Anayasal konular, ülkeyi ilgilendiren sorunlar için mevcut demokratik karar alma süreçlerinin en iyisi, tartışmasız konsensüs; önce sokakta, sonra seçilmişlerin arasında. O yüzden de her şeyden önce referanduma karşı çıkmak gerek.
a45UyF587661-161122224126 Oraj Poyraz At Openmail oraj.poyraz@openmail.cc
2016/11/23 01:42 6 64 uyarlama@googlegroups.com
Cocuklarinizin, yasayacak baska cocukluk donemi yok!
Ohio lu 90 yasindaki Regina Brett in kaleminden
Biz, yeryuzunu bir dosek, daglari da birer kazik yapmadik mi?
NEBE/6-7
Iran Mektuplari ndan
Eger bir prens, uyruklarini mutlu yasatmak bir yana, onlari bunaltmak ve yok etmek isterse, itaat gerekcesi ortadan kalkar.
Hicbir sey uyruklari baglamaz, hicbir sey onlari prense baglamaz.
Dogal ozgurluklerine geri donerler.
Ingilizler, hicbir sinirsiz gucun mesru olamayacagini, zira bu tip guclerin kaynaginin asla mesru olamayacagini iddia ediyorlar.
Zira diyorlar, bir baskasina kendi uzerimizde, bizim sahip oldugumuz gucten daha buyuk bir guc veremeyiz.
Bizim kendi uzerimizde sinirsiz bir gucumuz yok.
Ornegin, kendi canimizi alamayiz.
O halde diye bagliyorlar, dunyada kimse boyle bir guce sahip degildir.
Montesquieu- nun Iran Mektuplari ndan
| Grup eposta komutlari ve adresleri | : | |
| Gruba mesaj gondermek icin | : | ozgur_gundem@yahoogroups.com |
| Gruba uye olmak icin | : | ozgur_gundem-subscribe@yahoogroups.com |
| Gruptan ayrilmak icin | : | ozgur_gundem-unsubscribe@yahoogroups.com |
| Grup kurucusuna yazmak icin | : | ozgur_gundem-owner@yahoogroups.com |
| Grup Sayfamiz | : | http://groups.yahoo.com/group/Ozgur_Gundem/ |
| Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz | : | http://orajpoyraz.blogspot.com/ |
 BitCoin URL: 16496HKpgEEpx1d6t688HiXXdJP5jdA9xo |  LiteCoin URL: LTtsCJ2mLUXLLs8v5US8w5zQeq66eakPtU |
NameCoin URL : N7wbJyxqoueznDHu9tnu56y1V7B9P1Phs4
FeatherCoin URL : 6rHGzeMefFvzqmBM5VNqmUziCxtga4wpDs
TerraCoin URL : 1GQFs8GpaTXxoeTAsGmo56WNfYSZRy2mBD
PeerCoin URL : PMeBpz6X9RRLQxdFs5Jws5JwFec3Mzen8q6Twg
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder