CÜNEYT AKMAN (HABERDARBİR) : "PONZİ PLANI" OLARAK AKP POLİTİKALARI (1)
"Henüz başlar başlamaz dizi gibi "1" diye yazı gönderen bir yazardan ne çıkar" deme sayın okuyucu; "ya sabır" çekip okumaya giriş derim. Çünkü bu bildiğiniz ekonomi yazılarından değil. Bu AKP'nin bir mali/siyasi sahtecilik olarak portresi… AKP'yi klasik bir siyasi parti olarak değerlendiren analizciler hep yanıldı. Çünkü ancak bir Ponzi sahtecilik planı olarak anlaşılabilirdi ve zaten daha baştan sadece bu yöntemlerle oluşturuldu. "Ponzi Planı" finans çevrelerinde dünya çapında meşhur bir dolandırıcılık yöntemi olarak bilinse de, biz burada onu benzer ilkeleri kullanan ama siyasal bir projeyi anlamak için kullanıyoruz; tıpkı ünlü iktisatçı Hyman Minsky'nin kriz olgusunu anlamak için bu ünlü İtalyan dolandırıcıyı kullanması gibi… Yani AKP'liler için söylüyorum: alınmaca, gücenmece yok!
Ponzi'yi bilir misiniz? Ya da Charles Ponzi'yi… Tam adıyla yani Carlo Pietro Giovanni Guglielmo Tebaldo Ponzi olarak da söylesem herhalde pek azınız bunu duymuştur. Duymamakta haklısınız da zaten. Çünkü 20. Yüzyıl başlarında yaşamış İtalyan kökenli bir dolandırıcıdan bahsediyorum.
Peki bu Ponzi denilen şahıs, bu önce küçük başlayıp sonra büyük işler çeviren bu mali dolandırıcı bizi niye ilgilendirsin ki?
O zaman şöyle anlatayım… Biz sadece iyi işleri ilk kez yapanları mı hatırlıyoruz? Mesela matbaayı ilk bulan Gutenberg, yerçekimi kurallarını bulan Newton vesaire… Hayır, aslında kötü şeyleri ilk kez bulanları da hatırlarız; hâttâ onların insanoğlu üzerinde garip ve ekstradan çekici bir etkisi daha vardır. Yani kimse aman yeni bir fizik kanunu daha keşfedeyim deyip de Newton'u taklit etmeye, onun gibi giyinip onun gibi çalışmayı taklit etmez de mesela zamanın namlı gangsterlerini, serserilerini halleri, tavırları, caka satmalarıyla taklit etmeye çalışan ne kadar çok yeni yetme çıkar…
İşte zuhur ettiğinden bu yana en çok taklit edilenlerden biri de bu Ponzi denilen şahıstır. Onun "keşfettiği" dolandırıcılık yöntemi Ponzi Şeması, Ponzi Planı vb adlarıyla meşhur olmuş, küçüklü büyüklü binlerce dolandırıcı bu Ponzi'yi taklit etmiştir. Öyle ki Charles Ponzi bir suçlu olarak sadece polisin ilgi alanından çıkmış, bizzat ekonomi biliminin önemli bir konusu haline bile gelmiştir. Mesela mali krizleri inceleyen ünlü iktisatçı Minsky, krizlerin son aşamasını Ponzi safhası olarak adlandırmıştı.
Ne yapmıştı bu Ponzi? Aslında biliyoruz; çünkü onun takipçileri dolandırıcılık alanında Türkiye'de de iş başındaydı 1980'lerdeki "Banker Faciası" ya da daha yakın yıllarda gördüğümüz "saadet zincirleri" Ponzi'den ilham alan, onun yöntemleriyle akraba olan işlerdi.
"Peki ama bunun AKP ile ne alakası var" dediğinizi duyabiliyorum. Elbette kast ettiğim AKP'nin veya AKP yöneticilerinin birer basit dolandırıcı ya da Ponzi olduğu değil. Daha çok bir benzetme, bir teşbih yapıyorum… Ama yazının sonunda belki sizin de ikna olacağınız gibi bu benzetme, AKP'yi ve onun beklenmedik başarısını (ve belki de muhtemel ama bir o kadar da beklenmedik çöküşünü) anlamak için her türlü siyasi analizden daha çok işe yarayabilir.
"Teşbihte hata olmaz" deyip kimseye hakaret etme kastımız olmadığını, bunun bir bilimsel analiz olduğunu belirterek başlayalım. O bakımdan bahsettiğimiz benzetme, mesela Charles Ponzi'nin bir yabancı, bir göçmen olarak New York'a ayak bastığında cebinde 2 Dolar 51 Cent olduğunu söylemesi ile; iktidar siyasetine yine bir cins "dışardan gelen" olarak ilk katıldığında, R. T. Erdoğan'ın parmağını işaret ederek "Tek servetim bu yüzük. Yarın Tayyip Erdoğan zengin olursa bilin ki haram yemiştir" lafı arasında paralellik kurmak filan değil.
Ponzi işi dolandırıcılık ya da aldatma teknikleri aslında ne basit bir dolandırıcılıktan ibarettir, ne de hatta ekonomik manipülasyonlarla sınırlı… Aşkta ve savaşta olduğu gibi siyasette de aldatma, hile yoluyla iğfal ve ele geçirme yöntemleri sık kullanılır. Nihayetinde, dolandırıcılık ya da sahteciliğin bazı türlerine İngilizce'de "con artist" denir ve bir tür aldatma sanatçısı olarak çevirmek çok da yanlış olmaz! Siyaset işte bu halkı aldatma "sanatçılarının" cirit attığı bir alan; ama her aldatma türü Ponzi usulü aldatma sayılmaz.
Bakın "İtalyan usulü" Ponzi dolandırıcılığını tarif eden nitelikler neler?
1. Önce aslı astarı olmayan bir "hikaye"niz olacak. Ponzi kendisinin uluslararası posta kuponları üzerinden kâr etmeyi mümkün kılan bir mali yöntem keşfettiğini iddia etmişti. "Hikaye"si buydu.
Bu hikayenin, "proje"ye katılan/inanan herkese piyasadaki getirilerin çok çok üstünde kâr sağlayacağını iddia ederek büyük getiri sağlaması daha doğrusu böyle bir vaadi olması gerekli. Charles Ponzi müşterilerine 45 gün içinde % 50 getiri vaat ediyordu.
3. Bunlar aşağı yukarı bütün manipülasyonların ortak özellikleri ama bir sahtecilik ya da mali aldatmanın "Ponzi Planı" sayılması için bir başka özellik nakit ya da kaynak yönetiminden geçer. Burada asıl "sihir" ya da hile, sonra gelen paranın önce gelenin faizini, getirisini, veya daha genel siyaseti de içine alarak konuşursak, öncekine verilen sözü ödemesidir. Bir cins "saadet zinciri"dir Ponzi Planı… "Plan"ın kendisinin batacağı daha başlarken ekside ve zararda olmasından bellidir aslında; ama bu iyi saklanan gerçeği Ponzigiller klanı dışında pek az kişi bilir.
4. Pek çok "saadet zinciri" ve bunun genel adı olan "Piramit Planı" türü dolandırıcılıklara kıyasen (ki onlar da bambaşka bir yazı konusu) Ponzi Planı, batmadan şaşılacak kadar uzun yaşayabilir. Olması gerekenden daha uzun bir sendeleme dönemi geçirir; ve fakat beklenmedik biçimde, inanılmaz derecede hızlı çöker.
Ponzi sahteciliğinin, anonim kimliklere sahip diğer "plan"lara göre bu bakımdan ayırıcı vasfı karizmatik bir lider (Mesela Charles Ponzi) ve onun cezbettiği sayıları bir hayli sayıda insandan oluşan kitledir. Kitlesellik ne kadar fazlaysa, "plan"a katılan ne kadar çok yeni insan varsa aldatma o kadar uzun sürer. Ancak Ponzi planlarının zayıf tarafları zararın/ verilmiş sözlerin yarattığı borcun zaman geçtikçe kartopu gibi büyümesi, yeni insan cezbetmek için daha fazla getiri/rüşvet/vaad dağıtmak zorunda kalmasıdır. Belli bir anda bu şemanın çökmek zorunda olduğu aşikardır. Planın hikayesine kanan yeni insanların gelmesinin durduğu, ya da hâttâ sadece azaldığı anda Ponzi aldatmacası iskambil kağıdından kule gibi çöküverir.Bir bakarsın o son derece kudretli, Karun gibi zengin, kral gibi güçlü adam (Ponzi) bari hapse girmeyeyim diye eldeki avuçtakini cebine doldurup firar edivermiş.
Ponzi planının iyi işlemesi için o alanın bakir olması avantaj teşkil eder. Eğer finans alanındaysa yatırımcıların benzer bir metotla henüz hiç kandırılmamış, "saf" kitlelerden oluşması iyidir. Bir kurum üzerinden uygulanacaksa o yöntem, o kurumun geçmişinin güvenilir olması mühimdir.(Türkiye AKP iktidarı öncesine kadar ittifaklarına, dostlarına ve borçlarına çok sadık bir ülke olarak bilinirdi)
Gelelim Ak Parti'ye…
(Devam Edecek)
CÜNEYT AKMAN / HABERDAR
a45UyF587661-151014151304 Oraj Poyraz oraj.poyraz@openmail.cc
2015/10/14 19:00 1 39 undefined undefined add_anadoluhareketi@googlegroups.com
GECE SARKISI
. . . . . .
Alemde gunduz gonlume iskencedir;
Bence bayram ufukta gun bitincedir.
Gunun gecit vermez karli daglarini
Sanki sihirbaz bir el eritincedir.
Butun gun bekledigim bahar ki gece,
Gokte yildizlarin da umidincedir.
Yollar, yollarda nihayet icime denk,
Sonsuzlasarak basi bos gidincedir.
Ben ister guleyim, ister aglayayim,
Sesimi yalniz kendim isitincedir.
Alemde gunduz gonlume iskencedir;
Bence bayram ufukta gun bitincedir.
Cahit Sitki TARANCI
Kadin sekiz sifatlidir:
1 Giyim kusam hevesinden maymun.
2 Fakir dusmeye razi olmadigindan kopek.
3 Kocasina ve diger insanlara kibrinden yilan.
4 Gece gunduz koguculuk yaptigindan akrep.
5 Evden esya sattigindan fare.
6 Erkeklere hile kurdugundan tilki.
7 Kocasina itaat ettiginden dolayi koyundur.
Kaynak : Imami Gazali Ihyayi Ulumuddin
Eger Tanri gercekten varsa, onu yok etmemiz gerekir.
Mikhail Bakhunin
| Grup eposta komutlari ve adresleri | : | |
| Gruba mesaj gondermek icin | : | ozgur_gundem@yahoogroups.com |
| Gruba uye olmak icin | : | ozgur_gundem-subscribe@yahoogroups.com |
| Gruptan ayrilmak icin | : | ozgur_gundem-unsubscribe@yahoogroups.com |
| Grup kurucusuna yazmak icin | : | ozgur_gundem-owner@yahoogroups.com |
| Grup Sayfamiz | : | http://groups.yahoo.com/group/Ozgur_Gundem/ |
| Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz | : | http://orajpoyraz.blogspot.com/ |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder