Oraj POYRAZ (0raj.p0yraz@neomailbox.net, oraj.poyraz@openmail.cc)
L2fSIJNoA0xfSNxA
OSMANLILAR TAİMUR LANG'DAN İNTİKAMINI NASIL ALDI?
Osmanlılar, MS 1402'de Ankara Savaşı'nda Emir Timur veya Tamerlane tarafından mağlup edildi. Osmanlı devleti parçalara ayrıldı. Osman Hanedanı, on yıl süren yıkıcı bir iç savaşa girdi ve sonunda Sultan I. Mehmed'in veya Restoratör Mehmed'in yükselişiyle sona erdi. Osmanlılar, Timur'dan veya Timurlular'dan herhangi bir intikam almadılar. Böyle bir şeye kalkışacak durumda da değillerdi. Osmanlılar, Timurlular İmparatoru Şah Rukh Mirza'nın ölümüne kadar Timurluları hükümdarları olarak tanımaya devam edeceklerdi.
"Bil işte, Timur denilen, Kral Tekvur'dan daha olan sen zalim köpek, mektubunu okuduk, seni lanetledin... Elbette, tek yaptığınız sözleri ve yeminleri bozmak, kan dökmek ve kadınların onurunu ihlal etmektir. Kısaca anlatacağım... eğer buraya gelmezsen, eşlerin senden geri dönülmez bir şekilde boşansın. Ama eğer ülkeme gidersem ve senden kaçarsam ve savaşta seninle karşılaşmazsam, o zaman elbette karılarım geri dönüşü olmayan bir şekilde boşansın. Bütün Müslümanlara barış. Allah sizi ve bütün takipçilerinizi kıyamet gününe kadar kahretsin."
-Sultan Bayezid'in Emir Timur'a mektubu
Ankara Savaşı'nın Arka Planı
14. yüzyılın sonlarına doğru İslam dünyasında yükselen iki güç vardı. Orta Asya merkezli Timurlu İmparatorluğu ve Küçük Asya ve Balkanlar merkezli Osmanlı İmparatorluğu. Her iki imparatorluk da o sırada hızla genişliyordu. Sultan Bayezid, Haçlı ordularına karşı çok önemli bir zafer de dahil olmak üzere hızlı bir şekilde art arda birçok zafer kazanmış ve kendisine Bayezid Yıldırım unvanını kazandırmıştır. Dönemin en büyük fatihi Emir Timur, İslam dünyasının en prestijli imparatorluklarından bazılarını çoktan yenmişti.
Timurlu ve Osmanlı imparatorluklarının hızla genişlemesi, kısa sürede bir sınırı paylaşmaya başladıkları anlamına geliyordu. İki taraf arasındaki kötüleşen ilişki, Sultan Bayezid ve Emir Timur arasında destansı bir yazışmayla sonuçlandı ve bu da dünya tarihindeki en anlamlı çöp konuşmalarından bazılarını üretti. Bu, iki taraf arasındaki savaşı kaçınılmaz kıldı. Bütün mesele 20 Temmuz 1402'deki Ankara Savaşı'nda çözülecekti. İki taraf karşı karşıya geldi. Günün sonunda Osmanlılar yenildi. Timur, zaten etkileyici olan özgeçmişine büyük bir zafer daha ekledi.
"Akıl almaz hırsınızın gemisi, kendini sevmenin uçurumunda gemi kazası geçirdiğinden beri... aceleciliğinizin yelkenlerini indirmeniz ve tövbe çapasını aynı zamanda güvenlik limanı olan samimiyet limanına atmanız akıllıca olacaktır; Yoksa intikamımızın fırtınasıyla hak ettiğin ceza denizinde yok olman gereksin."
-Emir Timur'un Sultan Bayezid'e mektubu
O dönemde İslam dünyasındaki büyük güçlerin çok temel bir haritası
Savaş Sonrası
Sultan Bayezid'in kendisi de savaşın ardından Timurlu kuvvetleri tarafından ele geçirildi. İki oğlu Musa Çelebi ve Mustafa Çelebi de Timur tarafından esir alındı. Bayezid'in oğulları, on yıl sürecek bir ardıllık anlaşmazlığına karıştı. Timur'u kendi egemenlikleri olarak tanımak zorunda kalacaklardı. Timur Küçük Asya'da kalırken ona karşı çıkmanın yankılarından korkuyordu. Timur'un gazabı, İzmir'in üzerine düştüğünde herkes tarafından görüldü. Bu arada Çağatay güçleri bölgeyi harap etti. Her türden mülteci Konstantinopolis'e ve Balkanlar'a doğru kaçtı. Osmanlı prensi Süleyman Çelebi, boğazları geçerek Balkanlar'daki Osmanlı topraklarına girdi. İki kardeşi Mehmed Çelebi ve İsa Çelebi, Küçük Asya'daki Osmanlı mülklerinden geriye kalanlarda kaldı.
İlginçtir ki, hem Avrupa'nın Hıristiyan güçleri hem de Osmanlılar, Timur'dan o kadar korkmuşlardı ki, Ocak 1403'te imzalanan Gelibolu Antlaşması'nda uzlaşmayı başardılar. Birçoğu Timur'u Osmanlı'dan daha büyük bir tehdit olarak görmeye başladı. Özellikle İzmir'deki olaylardan sonra. Bunu Timur'un işgali durumunda Çanakkale Antlaşması'nda Süleyman Çelebi ile ortak ittifak hakkında bir madde bulunması ile de görülebilir.
"Her ırkın, ulusun ve dilin Konstantinopolis'e mülteci olarak geldiği garip bir manzara."
-Schreiner, Ankara Savaşı'nın sonrasını anlatan "Die Byzantinischen Kleinchroniken"de
Smyrna Kuşatması'nı tasvir eden Timurlu sanatı
Timurluların Osmanlılara ve Küçük Asya'ya yönelik politikası
Timur'un Küçük Asya ve Osmanlılar'daki yeni düzene ilişkin politikası, alışılagelmiş politikasından biraz farklıydı. Bölgedeki yerel güçler genellikle sağlam tutuldu. Bununla birlikte, gelecekte bir tehdit oluşturamayacaklarından emin olmak için önemli ölçüde zayıflatılacak ve vassalize edileceklerdi. Osmanlı devleti daha önce çok büyük ve bir tehdit haline gelmişti. Böylece boyuta küçültüldü. Bölgede Karaman, Aydın, Mentese, Germiyan, Saruhan ve Canik'in (İsfendiyar) eski Anadolu Beylikleri restore edilmiştir. Karaman Beyliği , gelecekte Osmanlı Devleti'ne karşı bir denge görevi görecek şekilde güçlendirildi ve genişletildi.
Timur'un politikasının ikinci kısmı, Osmanlı varlıklarını rakip prensler arasında bölüştürmek ve onları birbirleriyle çatışmaya sokmaktı. Şimdi hala Osmanlı'nın elinde kalan bölgelere bakalım. Üç bölge hala Bayezid'in oğulları tarafından tutulacaktı. Bunlar Rumeli (Osmanlı Balkanları), Bithynia (Bursa çevresindeki bölge) ve Rum ( Amasya ve Tokat çevresindeki bölge). Timur, Osmanlı prenslerine Yarlig veya atama belgeleri verdi. Bunlar, Timur'un Osmanlı prensinin Timur'un adına o bölge üzerinde otorite verdiğinin veya tanıdığının kanıtı olarak hizmet etti. Süleyman Çelebi'ne Rumeli bölgesi verildi. Bithynia, İsa Çelebi'ye verildi. Mehmed Çelebi, Rum'un hükümdarı olarak tanındı. Prenslere ayrıca, üzerlerinde kendi otoritesinin sembolleri olarak hizmet eden onur elbiseleri hediye edildi. Böylece Osmanlı İnterregnum'unun takip edeceği zemin hazırlandı.
"Timur'un Ortadoğu'daki seferlerine eşlik eden kan dökülmesi, ordusunun direnişle karşılaştığı bölgelerde bile yerel yönetimi koruma politikasını maskeliyor... Timur, liderlerini tekrar tekrar aynı ailenin diğer üyeleriyle değiştirerek yerel hanedanları sık sık kontrol altında tuttu."
-Beatrice Forbes Manz, "Tamerlane'in Yükselişi ve Hükümdarı"nda
Ankara Savaşı'ndan sonra bölgenin haritası
Siyasi Mahkumların Kullanımı
Timur ve Şah Rukh muhtemelen rehine Sultan Bayezid'i oğullarını etkilemek için bir araç olarak kullanmaya çalışacaklardı. Ne yazık ki, Sultan Bayezid Mart 1403'te erken bir ölümden muzdaripti.
Timurlular ayrıca Ankara Savaşı'nda esir alınan Bayezid oğullarını (Musa Çelebi ve Mustafa Çelebi) serbest bırakarak Osmanlılar arasında daha fazla bölünme sağlamaya çalıştılar. O dönemde reşit olmayan Musa Çelebi, 1403'teki savaştan kısa bir süre sonra kardeşi Mehmed Çelebi'nin gözetimine bırakıldı. Mustafa Çelebi o kadar şanslı değildi. Timurlular'ın başkenti Semerkant'a rehin alındı ve on yıldan fazla bir süre burada kaldı. Şah Rukh, Sultan Mehmed'e meydan okumak ve merkezi Osmanlı yönetimini zayıflatmak için 1415'te Mustafa Çelebi'yi serbest bıraktı.
Sultan Bayezid'i Timur'un esiri olarak tasvir eden sanat
Timurlu Suzerainty'nin tanınması
Osmanlı prensleri, Timurluları hükümdarlıkları ve Timur'un temsil ettiğini iddia ettiği Cengizid tarikatı olarak tanımak zorunda kaldılar . Timur tarafından kendilerine Yarlig ve şeref cübbesi verilmiş olması da bunun kanıtıdır. Daha fazla kanıt, o sırada Mehmed tarafından Timur'un adına basılan sikkelerde görülebilir. Sultan Mehmed, kardeşlerini öldürdükten ve Osmanlı devletini birleştirdikten sonra bile, Timurlu İmparatoru Şah Rukh'u hükümdarı olarak tanımaya devam edecekti. Bunu Sultan Mehmed'in Timurlu İmparatoru'na gösterdiği saygıdan da görebilirsiniz. Sultan Bayezid'in aksine, Timurlu İmparatoru'nu gereksiz yere düşmanlaştırmamak için bilgeydi. Şah Rukh'un isteklerine hala boyun eğmemekle birlikte, İslam'ı ve Osmanlıların Gazi olarak oynadığı rolü kalkan olarak kullanarak .
Sultan II. Murad da Timurlu İmparatoru'nu hükümdarı olarak tanımaya devam edecekti. Şah Rukh, 1435'te Sultan Murad da dahil olmak üzere Anadolu hükümdarlarının çoğuna tören elbiseleri gönderdi. Shah Rukh, Timurlu egemenliğinin bağlılığının ve tanınmasının bir işareti olarak giymelerini istedi. Murad reddedecek kadar güçlü değildi ve tören elbiselerini giymek zorunda kaldı. Bu, Osmanlıların Timurluları, İkinci Timurlu İmparatoru Şah Rukh Mirza'nın 1447'deki ölümüne kadar hükümdarlıkları olarak tanıdıklarının kanıtı olarak hizmet etmektedir.
"İlhanlılar nedeniyle ayinlerin yapılmasından sonra, (büyükelçiniz) Burunduq Bahadur Khalkani [sayısız dilek], kraliyet mührü eşliğinde bu yüce Yarlig mektubunda yer alan Timur (Gurgani) ailesinin kraliyet meclisinin (Kurultai) düşünülen görüşünün açıklanmasını sevgiyle delirmiş olan bu arkadaşa (Mehmed) sundu. Melek huylu olanın (Şah Rukh) sağlığı belirtildiğinde, (Mehmed) Allah'a şükretti. Çağın kardeşleri konusunda verilen öğüde gelince, biz itaatkarız."
-Sultan Mehmed'in Şah Ruh Mirza'ya cevabı. (Şah Rukh'a ve Cengizid tarikatına verilen saygıya dikkat edin. Bunu Sultan Bayezid'in Emir Timur'a yazdığı mektupla karşılaştırın.)
Sultan I. Mehmed veya Restoratör Mehmed. Ya da benim deyimimle, Osmanlı İmparatorluğu'nun Aurelian'ı. Siyasi dehası ve pragmatik tavrı, en sevdiğim Osmanlı Padişahı olmasının nedenidir.
- - - - - - - - - - - - - - - -
Akil bir anahtardir, ama her kapiyi acmaz.
~Omer Sevincgul~
- - - - - - - - - - - - - - - -
"Başkalarının mutlu olmasını istiyorsanız, şefkat gösterin. Mutlu olmak istiyorsanız, şefkat gösterin."
~Dalai Lama~
- - - - - - - - - - - - - - - -
TARIMDA EN ÖNDEYİZ//www.youtube.com/watch?v=eO-5JCkQkSY">https://www.youtube.com/watch?v=eO-5JCkQkSY
- - - - - - - - - - - - - - - -
Ateist hiçbir görünmez desteğe sahip olmayan insandır.
~John Buchan~
- - - - - - - - - - - - - - - -
Hannibal ante portas ya da Hannibal ad portas
Hannibal kapida (Tartismaya zaman yok, savasmali anlaminda)
~Latin Atasozu~
- - - - - - - - - - - - - - - -
GELİR MİSİN
Bu güzel sevgi ne deseler
AŞK diye bilirmisin\?
Sen birini sevdinmi deseler
Beni söylüye bilir misin\?
Neden ağlı yorsan deseler
.......icin diye bilir misin\?
Onu unuttun mu deseler
Hayır diye bilir misin\?
Yaşamak cok güzel deseler
Seninle olurum diye bilir misin\?
Seni ilk gördüğüm yerde bekliyorum desem
Koşa koşa gelirmisin
Gelir misin BİTANEM.......
- - - - - - - - - - - - - - - -
Sadece aptallarin ciddiye alindigi bir dunyada yasiyoruz. O halde beni anlamiyorlar diye uzulmek niye\?
~Oscar Wilde~
- - - - - - - - - - - - - - - -
hicbir sey yasanmadan gercek olamaz, hatta atasozu bile hayatinizda dogrulanana kadar atasozu degildir.
~JOHN KEATS~
- - - - - - - - - - - - - - - -
fikirlerini ve soylediklerini asla kabul edemem..ama onlari soyleme hakkini olunceye kadar savunurum..
- - - - - - - - - - - - -
a45UyF587661
- - - - - - - - - - - - -
Grup eposta komutlari ve adresleri | : | |
Gruba mesaj gondermek icin | : | ozgur-gundem@googlegroups.com |
Gruba uye olmak icin | : | ozgur-gundem+subscribe@googlegroups.com |
Grup kurucusuna yazmak icin | : | 0raj.p0yraz@neomailbox.net / oraj.poyraz@openmail.cc |
Grup Sayfamiz | : | https://groups.google.com/g/ozgur-gundem/ |
Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz | : | http://orajpoyraz.blogspot.com/ |
Özgürlük adam, henüz yeni kurdum. Siyasi iktidarın sürekli yasakladığı, polisiye önlemler ile gizlemeye çalıştığı şeyleri burada biriktireceğim. Videolar, resimler, makaleler falan. | : | http://insulaelibertatis.com/ |
Eposta adresleri (Derdiniz varsa buradan ulaşın.) | : | 0raj.p0yraz@neomailbox.net oraj.poyraz@openmail.cc HvLWPtIjJR8X@protonmail.com 0PjukdvspdUh@mail2tor.com |
Tor ağı üzerindeki web siteleri Darkweb diye bilinir, TorBrowser kullancaksınız. | : | http://45m2jpfwn6ydfrqyhw5jbqszyip45pvi6m2cyo3722wyhur6yuitgbyd.onion/ http://kbq4ghhydumvhgvwkccbad5g7ae2yho6a4llxuy2z4oa6dox6gjtngad.onion/ |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder