15-EVIMIZ BASILIRSA... HAK REHBERI

------ Original Message --------
Subject:     EVİNİZ BASILDI HAKLARINIZI BİLİYOR MUSUNUZ?
Date:     Tue, 23 Jul 2013 17:09:18 +0300
From:     ahmet kalkan <kalkanoz@windowslive.com>

EVIMIZ BASILIRSA...HAK REHBERI EVIMIZ BASILIRSA...HAK REHBERI SABAH 04:00 TE ARAMA YAPILIR MI? EV ARAMASI NE KADAR SUREBILIR? HAKIM KARARINI NE ZAMAN YAZMALI? ARAMAYA ITIRAZ HAKKI VAR MI? HAKLARIMIZI BILMIYORSAK? NASIL AVUKAT TUTACAGIM? AVUKATIN GELMESI SART MI? AVUKATIMIZA NASIL ULASACAGIZ? ARAMALARDA SAVCI BULUNUR MU? ARAMAYI NASIL YAPACAKLAR? EV ARKADASIMIN ESYALARINI ALABILIRLER MI? BILGISAYARIMI ALABILIRLER MI? ALINAN CD LERI NASIL KONTROL EDECEGIM? Avukat Gultekin, bianet e, bir sabah kapimiz polis tarafindan calindiginda neler yapmamiz gerektigini, haklarimizin ne oldugunu ve hukuksuzluklarla nasil bas edebilecegimizi anlatti. -Ev aramalarindaki uygulama ile hukuka ve kanuna uygun islemler arasinda cok buyuk farklar var.- Istanbul Barosu Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) servisinde arama konusunda egitim veren ve vatandasin savunma haklari uzerine akademik calismasi bulunan Avukat Volkan Gultekin e -Bir sabaha karsi polis kapimizi calarsa ne yapmaliyiz? - diye sorduk. Gultekin in yanitlari, hem -baskinlarda- vatandasin haklarinin ne olduguna hem de gercekte uygulamanin nasil yurudugune dair bir rehber niteliginde. -Turkiye deki ev aramalarinin yuzde 90 i kanuna ve hukuka aykiri yapiliyor- diyen Gultekin, haklarimizi soyle anlatti: SABAH 04:00 TE ARAMA YAPILIR MI? CMK nin 118.maddesine gore, konutta, isyerinde veya diger kapali yerlerde yani kamuya acik olmayan yerlerde gece vakti arama yapilamaz. Polisin sabaha karsi, yani gece gelmesinin sebebi, kisiyi en savunmasiz halinde yakalamak ve avukatinin aramaya nezaret etmesini geciktirmek. Gece yapilan aramalar, bu maddenin ikinci fikrasinda yer alan -sucustu- veya -gecikmesinde sakinca bulunan halleri- iceren maddelere dayandiriyorlar. Ancak hakimin arama kararinda, bunun nedenleriyle birlikte ayrintili ve gerekceli sekilde belirtilmeli. Ancak kararlarda cogunlukla -gece arama yapilabilecegi- yazarken bunun nedenleri/gerekcesi belirtilmiyor. Gece arama ve konutta, isyerinde veya diger kapali yerlerde yani kamuya acik olmayan yerlerde arama hicbir sekilde kolluk amirinin yazili emri ile arama yapilamaz. Hakim karari olmadan savcinin yazili emri ile yapilan aramalar 24 saat icerisinde yetkili hakimin onayina sunulur, hakim kararini 48 saat icinde aciklar. Hakim bu sure icerisinde kararini aciklamazsa bu arama islemini iptal etmis sayilir. EV ARAMASI NE KADAR SUREBILIR? Aramanin baslama ve bitis saatlerinin kararda belirtilmesi gerekiyor. Ancak uygulamada kararlar cogunlukla 24 saat, 48 saat, hatta 72 saat seklinde arama yetkisi veriyor. Bu islem hukuka aykiri. 12 saatlik arama karari bile fazladir, islem en kisa surede bitirilmeli. Aramanin uzun surecegi ongoruluyorsa aramada daha fazla polisin gorevlendirilmesi gerekir. Yasalarda -gece- kavrami gunes batmadan bir saat sonrasi ve gunes dogmadan bir saat oncesi olarak belirtilir. Sabaha karsi 04:00 te kapiyi kirip giren polis, sabah 08:00 de gelmis gibi tutanak tutuyor. Tutanak mutlaka kontrol edilmeli. HAKIM KARARINI NE ZAMAN YAZMALI? Polis kapimizi caldiginda ilk soracagimiz soru, -Bana aramanin nedenini soyleyin- olmali, polis arama kararini teblig etmek zorunda. Arama yapilabilmesi icin mutlaka hakim karari olmali, hakim karari yoksa arama yapilamaz. Kararin bir ornegini size elden sunmali. Polis hem aramanin nedenini hem de hakim karariyla ilgili detaylari anlatmali. ARAMAYA ITIRAZ HAKKI VAR MI? Vatandasin, arama kararini okuyup inceleme yetkisi var. Anayasa nin 20.ve 21.maddelerine gore, arama ancak usulune uygun verilmis hakim karariyla yapilir. Ceza Muhakemeleri Kanunu nun (CMK) 267.maddesine gore de hakim kararlari itiraza tabidir. Arama surerken de itiraz hakkimiz var, itiraz kabul edilirse arama durdurulabilir. Itiraz, hakimlige kisinin kendisi ya da avukati tarafindan yapilabilir. Polis arama kararini ibraz etmemekle bu haklarin kullanilmasini da engellemis oluyor. HAKLARIMIZI BILMIYORSAK? Ev aramasinda kolluk kuvvetlerinin, -Miranda Kurallari- cercevesinde vatandasin haklarini hatirlatmasi gerekiyor. Aleyhine delil vermeme hakki, bir yakinina haber verme hakki, avukat cagirma hakki gibi haklarin bastan kisiye anlatilmasi gerekiyor. Vatandas haklarinin hatirlatilmasini talep edebilir. Ancak Turkiye de bunun ornegini goremiyoruz. Onun yerine vatandaslara -supheli ve sanik haklari formu- uzatiliyor ve imzalanmasi isteniyor. Form okunmadan imzalanmamali. NASIL AVUKAT TUTACAGIM? Bes yil ustu cezalari iceren ve cocuklarla ilgili sorusturmalarda zaten zorunlu olarak barodan avukat atanmasi gerekiyor. Yani, boyle bir suc suphesi altinda olan vatandas icin polisin, savcinin veya yargilama sirasinda mahkemenin barolardan avukat talep etmesi lazim. Bes yil ustu ya da alti tum suclamalarda, vatandas ekonomik durumunun bir avukat tutmaya yetmeyecegini ve avukatsiz hicbir isleme riza gostermedigini, bu nedenle avukat talebinde bulundugunda ise polis, savcilik veya mahkeme baroya basvurmak ve avukat istemek zorunda. AVUKATIN GELMESI SART MI? Avukat bulundurmak zorunlu degil ancak CMK nin 120. maddesine gore polis avukatin aramaya nezaret etmesine engel olamaz. Ancak bircok durumda avukat haberdar edilmediginden aramalar avukatsiz yapilabiliyor. AVUKATIMIZA NASIL ULASACAGIZ? Telefona el koymayi kapsayan bir karar yoksa veya gozaltina alinmiyorsaniz telefona el koyamazlar. Telefona el koyduklari durumlarda da polis avukatini aramasi icin kisiye bir telefon temin etmek zorunda ya da bizzat kendisinin avukata ulasmasi gerekiyor. Avukat istenilen durumda, polisin islem yapmasi icin de avukati beklemesi zorunlu. ARAMALARDA SAVCI BULUNUR MU? Tum aramalarda Cumhuriyet savcisi bulunmali ancak bu uygulamada yapilmadigindan onun yerine kanuna gore muhtar ya da ihtiyar heyetinden, komsulardan iki kisi aramalara nezaret etmeli. ARAMAYI NASIL YAPACAKLAR? Polis iceri girdigi an, tum odalara kalabalik sekilde ve ayni anda giriyor. Bu da aramanin yapilmasini nezaret edenler ve avukat acisindan yapilani denetlenemez hale getiriyor. Polisin, odalari tek tek arayarak kapilarini tek tek muhurlemesi gerekiyor. EV ARKADASIMIN ESYALARINI ALABILIRLER MI? Hakkinda arama karari bulunan kisinin kullanim alani disindaki yerlerde/odalarda arama yapilamaz. Suc suphelisi disindaki kisilerin kullanim alanlari ve esyalari aranamaz. Arandigi takdirde sIkayette bulunma hakki var. Zarar verilen esyalar icin de ayrica sIkayette bulunulabilir. Buna dair gorusle arama tutanagina yazilabilir. BILGISAYARIMI ALABILIRLER MI? Bilgisayarlarda arama yapilabilmesi icin baska turlu delil elde etme imkaninin bulunmamasi gerekir. Bilgisayarlarda arama islemi savcinin yazili emri ile dahi yapilamaz. Ancak, hakim karari ile arama yapilabilir. El koyma yapilabilmesi icin hakim kararinin el koymayi da kapsamasi gerekir. Bilgisayara el konabilmesi icin sifre nedeniyle bilsiayarin yedeginin arama mahalinde alinamamasi gerekir. Hakim karari da ancak bu sartlar altindaki bir el koyma islemini kapsayabilir. Bilgisayar ve harddisk aramalarini CMK nin 134.maddesi duzenliyor. Buna gore, bilgisayarin asli alinmaz, bilgilerin yedeklemesi yapilir ve polis bu yedekleri alabilir. Ama uygulamada tam tersi yapiliyor, polis bilgisayarin kendisini alip yedegini kisiye veriyor. Bazen yedegini de vermiyor. Dolayisiyla denetim imkansiz hale geliyor. ALINAN CD LERI NASIL KONTROL EDECEGIM? CD ler veya evraklari arama sirasinda paraflama, imzalama veya muhur koyma hakkiniz var. CD ler ve evraklarin konuldugu cuval baglanip muhurleniyor. Icinde olanlarin yazili oldugu tutanakta da evi aranan kisinin imzasi oluyor. Bu cuval acilirken kisiyi veya avukatini cagiriyorlar. Ancak polis avukatin gelmesini beklemeden tutanagin muhrunu acabiliyor. Muhur acilirken de ayri bir tutanak tutuluyor. Buna da ikinci kez parafinizi koyuyorsunuz. Ancak CD nin icerigini kontrol etme sansiniz olmadan, tek halde teslim edilen CD ler alinirken, teslim tutanagina -icerigi anlasilamadi- seklinde serh dusulmeli. Evimize konulan bir CD yle ilgili onlem alma sansimiz var mi? Bu cok kolay degil. CD lerin uzerine muhur koymayabilir ya da kendi CD lerinize ayirt edici bir imza atabilirsiniz. Ya da CD leri bilgisayariniza tek tek takip bakarak kontrol edebilirsiniz. Arama tutanagini imzalarken de hangi CD lerin size ait olmadigini yazabilirsiniz. Hukuka aykiri uygulamalari nasil belirleyecegiz, tutanaga ne yazabiliriz? Aramanin sonunda tutulan tutanaga serh koyarak aramanin kacta basladigini, yapilan kanunsuzluklari, yanlis ve haksiz uygulamalari, kendinize ait olmayan esyalarin neler oldugunu belirtebilirsiniz. Polis bu serh dusuldugunde kisiye veya avukatina tutanagin ornegini vermek istemiyor ama boyle bir hakki yok. Imzalanan her tutanagin ornegini kisiye vermek zorunda. Bu tutanaklara hakim karariyla dahi gizlilik karari konulamaz. Polisin arama sirasinda soru sorup ifade alma islemi yapma yetkisi yok. Hukuka aykiri aramalar icin TCK nin 120.maddesi ile haksiz arama sucu duzenlenmistir. Bu suc kapsaminda suc duyurusunda bulunabilirsiniz. Bunun disinda Valiliklerde bulunan Il Insan Haklari Kurullarina da gerekli sIkayetler ile ayrica idari sIkayetlerde bulunabilirsiniz. Polis acisindan 4483 Sayili Kanun kapsaminda suc duyurularinda sorusturma izni verilmediginden, idari sIkayetler ile Il Insan Haklari Kurullarina yapilan sIkayetler caydirici olabiliyor. Bu kurullar, hukuksuz uygulamalar acisindan isletilmelidir.

a45UyF587661-201307241029-15
^^^^^ - vvvvv

--

zaryop:jaro

Orbis Unum
Bir(tek) dunya (bkz. Zorro Efsanesi)

Latin Atasozu
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kurmus oldugum gruba uye olun Moderasyonsuz, sansursuz ve ozgur bir gruptur: Ozgur_Gundem-subscribe@yahoogroups.com

Ayrilmak isterseniz de : Ozgur_Gundem-unsubscribe@yahoogroups.com

Grup Sayfamız : http://groups.yahoo.com/group/Ozgur_Gundem/

Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz. http://orajpoyraz.blogspot.