19 Ekim 2011 Çarşamba

POLITIK - "Şiddette mütekabiliyet!" yapmayacakmışız..

Sabah işe gelirken, radyonun birinde makalesini okuyorlardı.
İlginç bir durum, bir Türkiye Ermenisi bize Türkiye'deki Kürtlere ne yapmamız, ne yapmamamız gerektiğini söylüyor.

Halbu ki, Ermeniler de, Kürtler de, bizler de yıkılmış olan Osmanlının evlatlarıyız.
Ermeniler Osmanlı'ya karşı kalkışma, isyan yaptı ve bugünkü tablo ortaya çıktı.
Bir bölüm Ermeni İran'a kaçtı, sığındı, bir bölümü eski bir Türk toprağı olan bu günkü Ermenistan'a toplaştı.
Bir bölümü ben döndüm, dedi ya gerçekten döndü çoğu Alevi Müslüman olduğunu beyan etti, ya da dönermiş gibi yaptı ama dönmedi.
Bir bölümü tehcir oldu, Suriye, Lübnan'a toplaştı.
Bir bölümü zaten yıllar içinde Kuzey/Güney Amerika, Avrupaya kaçmıştı, ve hala oralarda yaşıyorlar.
Ve bir bölümü de katliamlarda, sivil savaş şartlarında öldü.
Sonuç: Bu gün Anadolu'da sayıyla Ermeni var.

Şimdiye kadar iyisiyle kötüsüyle bütün tanıdığım, bildiğim Ermeniler herzaman kendi kayıplarından, özvatanlarında gariban hale düşmekten, başka ülkelerde mülteci, göçmen olmaktan, özetle mağduriyetlerinden bahsetmiştir.
Doğrudur, mağduriyetleri vardır.
Ama, bir de bunun aması var.
Öte yandan, Ermeniler arasından, bir Allahın kulu çıkıp da, bir millet olarak isyana kalkıştıklarını,
Osmanlı son dönemi ve Kurtuluş Savaşı yıllarında hemen her fırsatta, Fransızlarla, Yunanlılarla, Ruslarla işbirliği yaptıklarını,
bir sürü silahlı çatışma yaşandığını, daha dünya da terör-terörist kelimeleri tanımlanmamışken fiilen bunu yaptıklarını,
karşılıklı yaşananlarda var olan neden sonuç ilişkisini ortaya koymaz.

Ve şimdi de kalkar, hiç özeleştiri yapmadan, bizi ensemizden bastıra bastıra zorla suçumuzu(?) ikrara zorladıktan sonra, Kürtler konusunda nasihat verir.
İşte ben de tam bu noktada şişiyorum.
Evet, ben açık seçik bir kez daha belirteyim.
Hiçbir Ermeni, hem Türk, hem başka millet vatandaşı olanı, genç kuşakların unutmuş oldukları eski olayları eşeleyip eşeleyip, kendi payını ortaya koymadan, bize Kürtler ya da başka azınlıklara ne yacağımızı söyleyemez.
Buna hakkı yoktur.

Ve bizim memleketimizin de yaşanan en büyük yanlış da budur.
PKK sempatizanı bize Kürt ayrılıkçılığı hakkında nasihat verir.
Rum, Yunanistan'la ilişkiler, kıta sahanlığı, FIR hattı, Patrikhane, Kıbrıs konusunda nasihat verir.
Ermeni bırakın Ermeni konularını, Kürtlerle ilgili konularda nasihat verir.
PKK militanları TSK aleyhinde ifade verir ve bunlar muteber sayılır.
Emekli TSK mensupları medyada konuşunca hemen yaftası hazırdır.
Faşist, militer, ırkçı, dinazorlar.

Kulak verilmeyecek seslere kulak veriririz.
Kulak verilecek seslere ise kulağımızı tıkarız.

Tamam insanların konuşma özgürlü var, insanlar konuşur.
Ama, neden bizler, göya ulusal olan küresel medyamız, hep ters tarafa mikrofonunu uzatır.
Bırakın Etyen Bey Washinton Post'a yazı yazsın, bırakın, kendi cemaatinin gazetesi Agos'da yazsın, fakat gerçekten ulusalsanız, gerçekten milliyseniz, o zaman bu efendini sizin çatınız altında yeri olmaması lazım.
.

Şiddette mütekabiliyet

Etyen Mahçupyan

M

ütekabiliyet kavramı bu ülkenin siyasi diline Lozan Antlaşması sonrasında girdi.

Bu kavramla kastedilen şey, antlaşmaya taraf olan ülkelerin kendi vatandaşları arasında yer alan azınlıklara 'doğru' davranmalarının sağlanmasıydı.
Söz konusu 'doğru' davranış ise esas olarak bu kişilerin çoğunluk mensupları kadar eşit vatandaşlar olmalarını ve kendilerini idame ettirecek koşulların devlet tarafından desteklenmesini içeriyordu.
Diğer bir deyişle 'mütekabiliyet' iki farklı ülkenin kendi vatandaşlarının bir bölümüne uygulamak zorunda oldukları şartlar açısından geçerli bir terimdi.
Örneklersek, Yunanistan'ın oradaki Müslümanlara vatandaşlık haklarını bütünüyle tanımasını, Türkiye'nin ise buradaki gayrimüslimlere aynı şekilde bu hakları vermesini ima ediyordu.
Dolayısıyla meselenin esası hakların sağlanmasıydı.
Mütekabiliyet ise iki ülkenin bu davranışının ulus-devlet bağlamında 'eşitlenmesini' ifade etmekteydi.
Kısacası 'mütekabiliyet' bir neden değil, sonuçtu...
Ülkelerin mütekabiliyet var diye azınlıklara eşit davranması beklenmiyordu.
Onların zaten eşit davranmaları gerekiyordu ve mütekabiliyet sayesinde bu davranışın ulus-devlet bağlamında bir sürekliliğe dönüştürülmesi hedefleniyordu.

Ama herkesin bildiği üzere devletler buna uygun davranmadı.
Türkiye neredeyse Lozan'ın ertesi gününden başlayarak Antlaşma'yı ihlal etti ve bu ihlal politikasını 'millileştirdi'.
Aynı şey Yunanistan'da da yaşandı...
Her iki ulus-devlet de diğerinin olumsuz örneklerini kendilerine gerekçe yaptılar.
Böylece mütekabiliyet bir 'neden' haline geldi.
Diğer ülkenin kendi azınlığına yaptığı kötülüğü fırsat bilen ülke, aynı uygulamayı kendi azınlığına yaptı.
Otoriter zihniyete dayanan ulus-devlet mantığı, kendisine doğal hedef olarak etnik homojenizasyonu aldı ve her fırsatı etnik öteleme, bastırma ve temizlik yönünde kullandı.

Kürt meselesi ülke içi bir alternatif ulusallaşmayı ifade ettiği ölçüde bu zararlı 'mütekabiliyet' yaklaşımından nasibini aldı.
PKK'nın 'devletimsi' bir niteliğe sahip olmasıyla birlikte, sanki kendi mukabil azınlıklarına sahip iki devlet karşı karşıya geldi.
Devlet 'Kürtlere' ne yaparsa, PKK'nın da 'Türklere' aynını yapması normal ve meşru sayıldı.
Bunun tersi de doğruydu...
Devlet de devlet olmanın anlamını unuttu ve PKK'nın eylemlerinden hareketle tüm 'Kürtleri' rencide eden tasarruflara meyletti.
Ne var ki bu 'ilişki' iki ulus-devlet örneğinden epeyce farklı bir toplumsal tabana oturmakta: Her iki siyasi odağın karşısında iç içe geçmiş, çok etnikli bir yapı bulunuyor.
Azınlık meselesinde olduğu gibi hukuken ayrımlaşmış ve tanımlanmış cemaatler yok.
Ama bu karşılıklı siyaset neredeyse böyle bir sonuç yarattı...
Başka bir ifadeyle, devlet ile PKK arasındaki 'mütekabiliyete' oturtulan şiddet ilişkisi, toplumu cemaatleştirdi.
Kürtler devlet nezdinde, Türkler ise PKK nezdinde 'vatandaşlıktan' uzaklaştılar, ötekileştiler ve kendi 'evlerinde' azınlık haline geldiler.

Oysa her iki odağın dilinden 'birliktelik' kelimeleri dökülmeye devam etti.
PKK epeyce bir zamandan bu yana ayrılıkçı nüansları terk ederek, Türkiye'nin bütünlüğü içinde Kürt kimliğine yer aradığını savundu.
Devlet ise zaten milliyetçi kaygılarla aynı bütünlüğün savunucusuydu.
Bugün söz konusu milliyetçi yaklaşımın törpülenip, çokkültürlü bir çerçeveyi ima etmeye başlaması, birliktelik duygusunu daha da meşrulaştırıyor.
Ancak ortaya konan siyaset bu söylemi açıkça reddediyor.
Çünkü her iki taraf da karşılıklı olarak iyi örneklerden değil kötü örneklerden hareket ediyor.
Diğerinin her olumsuz uygulaması, kendi 'vatandaşını' ötekinin ajanı kılıyor.
Daha önemlisi her iki taraf da topluma karşı taşıdıkları ahlaki sorumluluğu görmezlikten gelerek, bir tür 'devletlerarası ulusçuluk' oyunu oynuyorlar.

Ne var ki şiddeti olumlayan bu zararlı 'mütekabiliyet' yaklaşımı, etnik temelli cemaatleşmenin, toplumsal ayrımlaşmanın ve 'birlik bütünlüğün' bozulmasının da garantisidir.
Çünkü 'şiddet siyaseti' gerçekte vatandaşlığın inkârıdır...
Hem şiddet uygulamak hem de birlik bütünlükten söz etmek ise riyakârlık...

Devlet de Kürt siyaseti de bugüne dek söz konusu bilinçsizliği sergiledi.
Burada 'bilinçsizliği' koşulların getirdiği idrak edilmeyen bir hata olarak, dolayısıyla düzeltilebilir, içinde olumlu bir nüve bulunabilecek bir tutum olarak düşünüyorum.
Çünkü aksi halde, eğer ortada her iki tarafça da 'bilinçli' bir davranış varsa, bunun siyasi adı ancak 'ihanet' olurdu...

Kürt meselesinde şiddeti merkeze alan ulus-devletçi paradigmadan sıyrılmak, mütekabiliyet kavramının Lozan'daki işlevine dönmek gerekiyor.
Devlet, siyasi parti veya sivil toplum kuruluşu, her siyasi aktör karşısında kendi 'vatandaşları' olduğunu, bunların çeşitli kalıplara sığdırılamayacağını ve kendi kimlikleri, hakları, özgürlükleri konusunda tepeden belirlenme ile yönetilemeyeceklerini görmek zorunda.
Çözüm şiddette mütekabiliyet aramaktan değil, 'vatandaşı' fark etmekten geçiyor.

e.mahcupyan@zaman.com.tr 

19 Ekim 2011, Çarşamba


--  -~-~-~-~-~-~-~-~-~-~-~-~-~-~-~-~ HABER  Aksamla bak yine gul rengi buhurdan Bin bir hulyaya acik penceremin caminda. Sukut orup bu sicak sonbahar aksaminda Bir alem dogdu yine giden gunun ardindan.Sardi o her aksamki sessizlik yokuslari, Bir alem dogdu yine giden gunle beraber; Geldi medar ellerinden bekledigim haber Basciviltiya canevimin kuslari.Gordum giden gunun ardindan sulara dalan Gozlerin yeni bir dunyaya acildigini, Bir ustuva alemine yaklasildigini, Bu aksam kuslarinin ufuktan koptugu an.Kuruldu bir alem hergunku dunyamdan uzak, Kayboldugum dusunceye ve kendime yakin. Kuslar.. dizi dizi kuslar.. kuslar akin akin.. Ruyam benden bu aksam ve ben ruyamdan uzak...  Orhan Veli KANIK ......................................  Blog sayfam buradad1r: http://orajpoyraz.blogspot.com/  Gurubuma uye olun: Ozgur_Gundem-subscribe@yahoogroups.com  Atatürk'ü tan1mam1_ olanlar için: http://www.isteataturk.com/

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder