Ülkemizi yöneten cemaat zihniyetinin tarih bilincinin, kültürel seviyesinin göstergesidir.
L2fSIJNoA0xfSNxA
'RESTORASYON' KONUSUNDA ADETA BİR DÜNYA MARKASI OLDUĞUMUZUN İSPATI 15 MİMARİ FACİA
13 Temmuz 2015, 14:25
Yüzlerce hatta binlerce yıl ayakta kalmayı başarabilmiş tarihi eserler, restorasyon adı altında adeta kılık değiştiriyor. Çünkü ülkemizde restorasyon, yenileme olarak algılanıyor. Eserler, yapılar kendi dönemine uygun şekilde restore edileceği yerde kulaktan dolma bilgilerle ve günümüzdeki malzemelerle resmen yeniden inşa ediliyor. Bu durum ülke olarak tarihe bakış açımızın son derece net ve acı bir kanıtı. İşte bir Türkiye klasiği olarak, üzülerek bir araya getirdiğimiz restorasyona kurban giden tarihimizden geriye kalanlar...
1. Ocaklı Ada Kalesi, Şile
Cenevizlilerden kalma Ocaklı Ada Kalesi, restorasyon sonrasında bu hale geldi. 2000 yıllık bir geçmişe sahip olan kalenin eski halinden eser yok şimdi. Nitekim halkın da tepkisini hayli üzerine çeken bu bu çalışmanın sonucunda, kalenin yeni hali çizgi film karakteri Sünger Bob'a benzetiliyor.
2. Süheyl Bey Camii
1591 yılında, Beyoğlu Fındıklı'da, Süheyl Bey tarafından Mimar Sinan'a inşa ettirilen camii sekizgen planlı ve kubbeliydi. Restorasyondan sonra ise cam kaplanan ve sekizgen yapısı bozulan camii artık daha çok bir avm'ye benziyor.
3. Tekfur Sarayı
12. yüzyılda Bizanslılar tarafından inşa edilen saray, Blakernai Saray Kompleksinden günümüze kalan tek saray olma niteliğini taşıyordu. Ancak geçirdiği restorasyondan sonra daha çok "temalı bir tatil köyüne benziyor." Bizans dönemine ait olan bu sarayın restorasyonunda maalesef o dönemde olması imkansız olan, ahşap pencereler ve parlak korkuluklar gibi hem tarihi hem mimari hatalar yapılmıştır.
4. Anamur Mamure Kalesi
Anamur Mamure Kalesi 2012 yılında UNESCO Dünya Mirası geçici listesine girmeyi başarınca, restorasyona alındı. Geçmişi 3. yüzyıla dayanan 39 kuleli tarihi kalenin restorasyonu, maalesef günümüz çimentosundan nasibini alınca orijinal dokusunu kaybetti.
5. Mesnevihane Camii
1844 yılında Fatih'te inşa edilen Mesnevihane Camii'nin restorasyonu sonucu ortaya çıkan yapı görenleri gerçekten sinirlendirecek nitelikte. Nitekim camiinin tarihi dokusu tamamen yok olmuş durumda. Restorasyon sonunda üzerine beton sıva yapılarak tümüyle beyaza boyanan camiinin tarihi görünümü artık beyaz bir duvardan farksız.
6. Mimar Sinan Külliyesi
Mimar Sinan'ın son yapıtı olarak bilinen Atik Valide Külliyesi'nin şifahanesi de restorasyonla tanınmaz hale geldi. Şifahanenin iç bahçesine bakan revakların önü tamamen camla kaplandı ve iç bahçeye otomatik kapılar yapılarak kafeteryaya çevrildi.
7. Ayasofya Orhan Camii
Tarihi MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan Bursa İznik'teki Ayasofya Orhan Camii'nin eski tuğla duvarlarına da restorasyon adı altında cam kapı monte edildi. Aynı zamanla kubbeleri de betonla sıvanan camiinin tarihi dokusuna verilen zarar, tarihe bakış açımızı bir kez daha gözler önüne serdi.
8. Hatay Arkeoloji Müzesi, Roma Mozaikleri
Hatay'daki dünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanına sahip müzede, taşınma sırasında yaşananlar ise maalesef bir skandal. Müzedeki mozaiklerin büyük bir çoğunluğu yanlış restore edilince, eski halli ile yeni hali arasında çok ciddi farklar meydana geldi.
9. İshak Paşa Sarayı
İlk inşaatı 1685 yılında tamamlanan İshak Paşa Sarayı'nın cam tavanı da bu restorasyon facialarından biri olarak gösteriliyor. Sarayı görmeye gelen turistler tarafından da yadırganan şeffaf cam tavan, sarayın tarihi dokusuna aykırı. Ancak yetkililerin açıklamalarına göre, yapılan bu cam tavan hem güneş ışığını kırarak tarihi eserleri güneş ışığından koruyacak nitelikte hem de olumsuz hava koşullarının sarayın tarihi yapısını kötü etkilemesini önleyeceği için yapılmış.
10. Antiphellos Antik Tiyatro
Kaş'taki Antiphellos Antik Tiyatro'nun restorasyonu sırasında ise tiyatronun zeminini yenilemek amacıyla zamine beton döküldü. M.Ö 1. yüzyıldan kalma antik tiyatro 28 sırada 4 bin kişi kapasitesine sahipken, restorasyondan sonra 26 sıra kaldı.
11. Sümela Manastırı
Trabzon'daki tarihi Sümela Manastırı'nın 16 yıl süren restorasyon macerası ise fazladan çıkılan bir kaçak kat ile son buldu. Restorasyon yerine resmen inşaat yapılan manastırda, kütüphane ve öğrenci odalarının bulunduğu yere kaçak kat çıkıldı.
12. Battal Gazi Külliyesi
Eskişehir'in Seyitgazi ilçesindeki Seyyid Battal Gazi Külliyesi'ne ise restorasyon sırasında içine bir amerikan mutfak dahil edildi. Aynı zamanda normalde mermer olan sütunlar yerine beton sütunlar yapılan külliyeye bir de modern tuvaletler dahil edildi.
13. Sinan Paşa Külliyesi
Bursa'nın Yenişehir ilçesindeki Sinan Paşa Külliyesi'ne yapılan ise tüm bu felaketlerin içinde en rezalet olanı. Çünkü, 435 yıllık külliyeye restorasyon yapılırken, yük taşıyan kamyonların girip çıkabilmesi için tarihi duvarlarından birini yıkıp, kapı yaptılar.
14. Apollon Tapınağı
Çanakkale'de bulunan tarihi Apollon Tapınağı'nın restorasyonu sırasında mermer tozu yüklü tonlarca ağırlıktaki tır, tapınağın üzerine çıkarıldı. Yetmezmiş gibi, basamakların restorasyonu sırasında da kullanılan beyaz beton nedeniyle tarihi tapınağın son görünümünde eski halinden eser yok.
15. Urfa Kalesi
Şanlıurfa'daki 1200 yıllık Urfa Kalesi, 2013 yılında aşırı yağışlar nedeniyle çökmeye başlayınca restorasyona girdi. Ancak restorasyon sırasında beyaz beton taşlar kullanılınca kalenin bir bölümü aykırı bir görüntüye büründü ve tarihi dokusunu yitirdi.
750 YILLIK ÇİNİLER ASİTLE KAZINDI
24 Mayıs 2017 - 09:43
Evliya Çelebi'nin 'Benzeri bir daha asla yapılamaz' dediği Gök Medrese çinileri asitle temizlenmek istenince, bir tarih yok edildi.
Selçuklu döneminin önemli eserlerinden 750 yıllık Sivas Gök Medrese'nin minarelerinde ve minare kaidesinde yer alan mozaik tekniğiyle dekore edilmiş geometrik motifli Selçuklu çinilerinin asitle temizlenerek yok olmasının ardından maviye boyandığı ortaya çıktı.
Cumhuriyet gazetesinden Ceren Çıplak'ın haberine göre, yaklaşık 20 yıldır restorasyonu süren Sivas Gök Medrese Camisi'ni yerinde gören sanat tarihçisi Şennur Şentürk, çinilerin kötü restorasyon nedeniyle tamamen yok olduğunu belirtti. Şentürk, "Zaman içinde bakımsızlık, kötü restorasyonlar nedeniyle de çiniler tamamen yok olmuş, en son da hâlâ sürmekte olan restorasyonda da bu alanlar asitle temizlenerek mavi boya ile boyanmış ve içler acısı bir görünüm almış" dedi.
Şentürk, onarımını çini restorasyonu yapan uzmanlar tarafından yapılması gerektiğini, bünyesinde uzman restoratör bulundurmayan herhangi bir inşaat şirketinin böyle bir restorasyonu yapamayacağını da sözlerine ekledi.
ATIL RESTORASYON
Şentürk, Sivas Gök Medrese Camisi'nin, taç kapısının, çifte minarelerinin ve dönemin firuze renkli Selçuklu çinileriyle, kabartma taş süslemeleriyle kült eserlerden birisi olduğunu belirterek Türk sanatında, dünya kültür mirasında önemli bir yeri olduğuna değindi. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında 1271 yılnda vezir Sahip Ata tarafından yaptırılan ve zamanla tahribata uğrayan Sivas Gök Medrese Camii'nin uzun süredir atıl bir restorasyon geçirdiği ve duvar taşlarında da kötü restorasyon uygulandığı görülmekte.
Türk İslam sanatı okuyan, 35 yıldır da kendi alanında uzman olarak çalışan Şentürk, "Çok üzüldüm, içim sızladı. 25-30 yıl önce gördüğümde bu çiniler böyle kötü değildi. Gök Medrese kentin ortasında yanlış ameliyat yapılıp terk edilmiş bir hasta gibi duruyor ve gelen geçenin içini acıtıyor" dedi.
Şentürk, çevredeki halkın da ağır aksak yürüyen restorasyondan rahatsız olduğunu belirtti.
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ: KAYIP OLAN ÇİNİLERİN ASLI ÜRETİLECEK
Yapının restorasyonundan sorumlu olan Vakıflar Genel Müdürlüğü ise şu açıklamayı yaptı:
"Şu anda restorasyonu devam etmekte olan Sivas Gök Medrese daha önce 2006'da bir onarım geçirmiştir. Bu onarımda, Bilim Kurulu'nu oluşturan danışman akademisyenlerin önerileri doğrultusunda ve ilgili Koruma Kurulu'nun onayı çini kaplı alanların restorasyonu yapılırken, çini kaybı olan alanlar renkli dolgu tekniği ile tamamlanmıştır. 2014'te başlayan son restorasyon çalışması ise şu an devam etmektedir. Gök Medresenin en önemli özelliğini oluşturan çinilerinin restore edilebilmesi için ise ayrı bir çalışma başlatılmıştır. Kayıp olan çinilerin yerleri, el imalatı ile atölyede aslına uygun olarak yeniden üretilen çiniler ile doldurulacaktır."
MOTİFLERİYLE HAYRANLIK VERİYOR
1399 yılında şehri istila eden Timur'un hayran kaldığı eser olarak da bilinen, astronomi bilimi alanında derslerin verildiği Gökmedrese, Evliya Çelebi'nin seyahatnamesine de konu oldu. Portal süslemeleri ile anıtsal özellik kazanan, dönemin ve bugünün en önemli eserleri arasında yer alan eserde kapı kemerinin her iki yanında 12 hayvan başı kabartması yer alıyor. Bunun dışında pek çok motifin görüldüğü kapıda, iri yıldız motifleri, hayat ağacı, küçük kuşlar, kartallar, çeşitli bitkisel motifler bulunuyor. Ön cephedeki kabartma bezeli kulelerin gövdeleri yivli olup, birer şerefeli iki minaresi bulunuyor. Yapıya görkemli bir hava katan minarelerde kabartmalar, geometrik ve bitkisel motifler bulunuyor. Eser bu bezemelerin arasında yer alan ancak günümüze kadar korunamayan mavi tonlardaki mozaik çiniler nedeni ile 'Gök rengi' anlamına gelen 'Gökmedrese' adını almış.
http://www.hurriyet.com.tr/750-yillik-ciniler-asitle-kazindi-40467756
a45UyF587661-170524111502 Oraj Poyraz At 0raj.p0yraz@neomailbox.net 0raj.p0yraz@neomailbox.net
2017/05/24 12:32 2 65 alelma@yahoogroups.com
Id est
Yani
Latin Atasozu
Suleyman in hizmetine de guclu esen ruzgari verdik.
Ruzgar, onun emriyle icinde bereketler yarattigimiz yere eser giderdi.
Biz, her seyi hakkiyla bileniz.
Bir de seytanlardan, Suleyman icin dalgiclik eden ve daha bundan baska isler yapanlari da onun emrine verdik.
Hep onlari zapteden bizdik.
ENBIYA /81- 82
13 Mart tarihli Temsp gazetesinde Lord Curzon Avam Kamarasinda irad ettigi nutukta Ermenilere dair demistir ki: Bana oyle geliyor ki siz Ermenileri sekiz yasinda pek temiz ve masum bir kiz gibi zannediyorsunuz.
Bunda pek yaniliyorsunuz.
Zira Ermeniler bilhassa son harekati vahsiyaneleri ile ne derecelere kadar hunhar bir millet olduklarini bizzat kendileri ispat eylemislerdir.
(27 Mart 1920)
K.ATATURK
| Grup eposta komutlari ve adresleri | : | |
| Gruba mesaj gondermek icin | : | ozgur_gundem@yahoogroups.com |
| Gruba uye olmak icin | : | ozgur_gundem-subscribe@yahoogroups.com |
| Gruptan ayrilmak icin | : | ozgur_gundem-unsubscribe@yahoogroups.com |
| Grup kurucusuna yazmak icin | : | ozgur_gundem-owner@yahoogroups.com |
| Grup Sayfamiz | : | http://groups.yahoo.com/group/Ozgur_Gundem/ |
| Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz | : | http://orajpoyraz.blogspot.com/ |
| BitCoin URL: 16496HKpgEEpx1d6t688HiXXdJP5jdA9xo |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder