12 Şubat 2019 Salı

CYRİL HYPATİA’YI DEĞİL YAŞAMI SEVEMEDİ

Günümüz dindoşlarının çağdaş bilim ve bilim adamlarıyla girdiği umarsız ve ümitsiz mücadeleye ne kadar benziyor.

Oraj POYRAZ(0raj.p0yraz@neomailbox.net / oraj.poyraz@openmail.cc )
           L2fSIJNoA0xfSNxA  


CYRİL HYPATİA'YI DEĞİL YAŞAMI SEVEMEDİ


Louis Figuier (1866)
Bugün size minik bir öykü anlatacağım. Bir baba kız hikâyesi. Tarihin tozlu sayfalarından günümüze kadar gelmeyi başarabilmiş hüzünlü bir hikâye.

Hikâyemizin üç kahramanı var; Teona Hypatia ve Cyril.

Babaların onurlu ismi Teona. Hypatia'nın İskenderiye'de başlayıp aya uzanan öyküsünün başkahramanı. İskenderiye Kütüphanesinin hükümdar fermanı ile kapatılmasından önceki son başkanı. Öklid'i beş belitkeni ile günümüze taşıyan ünlü matematikçi. Hypatia'nın her alanda ustası…

Hypatia (Υπατία) devrinin en güzel kadını. Güzel ve zeki hatta İskenderiye okulunda ders verecek kadar zeki ölümümünden üçyüz yıl sonra Nikiû piskoposu İoannis'in yazdığı "Vakainame" adlı eserde kötü bir özellik gibi anlatılsa da çok iyi bir müzisyen(5). Hidrometrinin fikir annesi mucit sporcu… Kaleme aldığı 13 ciltlik Aritmetik üzerine yorumlarla kitabı ile iyi bir matematikçi. Geniş kitleleri etkileyen bir akademisyen ve doğa bilimci.

Hypatia'nın yaşamı Atina'ya yaptığı bir ziyaret sonrası kökten değişiyor. Bu ziyaretinde ünlü filozof Plutarx tan dersler alıyor. Burada yaptığı çalışmalarla matematikçi olarak ünleniyor. İskenderiye'ye geri döndüğünde üniversitede matematik ve felsefe öğretmenliği yapması isteniyor. Büyük sevinçle teklifi kabul ederek çalışmaya başlıyor. Yıllar içerisinde ünü İskenderiyeyi aşıp dünyanın dört bir yanına dağılıyor. Avrupa'dan Asya'dan ve Afrika'dan gençler sadece Hypatianın öğrencisi olmak için akın akın İskenderiye'ye geliyorlardı.

Hypatia'nın yaşamında bir diğer değişim 412 yılında İskenderiye Kilisesi yönetimine Cyril adlı bir kişi atanması oluyor. Cyril oldukça muhafazakar bir din görevlisi. Fakat bildik sınırlarını kilise duvarları ile sınırlamış din görevlileri gibi değil. Güçü ve güçlü olmayı seviyor. İşte yollarda tam burada kesişiyor. Neoplatoncu Hypatia Hıristiyanların dogmatik ve fanatik düşünceleriyle çelişiyor. Cyril için paganlar ciddi bir tehdit halka gücünü göstermek içinse güzel bir araç. Parabolarileri(6) Cyril talimatı cadı avına girişiyorlar önce en zayıf halka paganlara saldırmaya başlıyorlar. Beğenmedikleri dine karşı buldukları ne varsa yakıp yıkıyorlar birçok masum insanı öldürülüyor. Paganların ardından sıra Yahudilere geliyor. Sinagoglarını yerle bir edip onları kentten kovuyorlar. Yapılanları bir çok insan bana dokunmadıkça sorun yok diyerek izliyor. Cyril sadece dini gücü değil siyasi gücü de ele geçirmek istiyordu. Bu nedenle Vali Orestus baskı ve denetim altına alması gerektiğini düşünüyor. Bir şekilde Orestus halk nezdinde itibarsızlaştırılmak güç merkezi olarak tüm İskenderiye Cyril dışında başka bir otorite olamayacağı gerçeğini kabul ettirmek için Orestusun yakın arkadaşı ve öğretmeni Hypatia'yı hedef olarak belirliyor.

Matematik tarihinin en korkunç cinayeti için önce ortam hazırlanıyor. Provokatörlerin da yardımıyla soyguncular işsizler cahiller Hıristiyan olmayan Hypatiaya karşı kışkırtılıyor. Peter adındaki çete liderleri ile birlikte bu grup Hypatia'nın evinin önünde pusuya yatıp ve genç kadının eve gelmesini bekliyorlar. Üniversiteden eve dönen Hypatia'yı kaçırıp Caesareum adındaki bir kiliseye götürüp çırılçıplak soyuyorlar. Gözü dönmüş katiller Hypatia taşlayarak öldürüyorlar ardından ellerine geçen demir parçaları ile derisini soyup Cinaron denilen yerde parçalayarak yakıyorlar. Cinayetin üstü kapatılıp Hypati'nın Romada olduğu söylentisi Cyril tarafından dillendiriliyor.

Bugün Hypatianın anısını sürdürmek için bir asteroid ve ayda bir krater onun adıyla adlandırılmıştır. Ayrıca onun hayatından bahseden eserler yazılmış tiyatro gösterileri yapılmış ve nihayet 2009 yılında "Agora" filmi çekilmiştir. Cyril mi?

Öykümüzü Hypatia'nın sözleri ile tamamlayalım:

"Masallar masal gibi efsaneler efsane gibi anlatılmalıdır. Boş inançları gerçek diye öğretmekten daha korkunç bir şey olamaz. Çocuk aklı bunları kabul eder ve çocuklar yanlış şeylere inanır. Bu yanlış inançlardan arınmak çok zor olur uzun yıllar alır. İnsanlar boş inançlara bir gerçek gibi inanıp uğruna savaşıyorlar. "

Mitat Özder

Kaynaklar ve Dipnotlar:

1. 1884 yılında keşfedilen bir asteroide Hypatia'ya atfen "238 Hypatia" adı verildi.

2. 2009 Yılında Agora Filmi Çekildi.

3. Kitapların çoğu İskenderiye yangınında ve Serapis Tapınağı'nın halk tarafından yakılması sırasında zarar görmüştür.

4. Kıptî Nikiû piskoposu İoannis'in yazdığı 7. yy'dan kalan "Vakainame" adlı eserde Hypatia için şunlar söylenmiştir: "Hypatia helenistik bir pagan idi. Her zaman büyüye usturlaba ve müzik enstrümanlarına bağlı kalmıştı. Ayrıca insanları şeytanî hileler ile kandırmıştı. "

5. https://www.matematiksel.org/zamanin-cok-otesinde-bir-kadin-hypatia/

David S. Kidder Noah D. Oppenheim Entelektüelin Kutsal Kitabı Maya Kitap 2013

https://www.matematiksel.org/cyril-hypatiayi-degil-yasami-sevemedi/

--
AltNot a45UyF587661
-   -   -   -   -   -   -   -   -
Kendiniz icin degil bagli bulundugunuz ulus icin elbirligi ile calisiniz.
Calismalarin en yuksegi budur.

Gazi Mustafa Kemal ATATURK

-   -   -   -   -   -   -   -   -
JEAN MESLIER : SAGDUYU TANRISIZLIGIN ILMIHALI

109. DINI GELENEKLERIN TUMUNDE AHMAKLIK YA DA BARBARLIK ZIYAFETI VARDIR

Vahsi insanin kana susamisligi, ahmakligi, deliligi, her donemde cogu kez ya gaddar ve kiyici, ya da zirzop olan dini geleneklerde ortaya cikmistir. Bir barbarlik huyu, bize gelinceye kadar yasamistir. Bu huy, en uygar milletlerin girdikleri dinlerde gorunmektedir. Insanlarin tanrisalliga kurban olarak sunuldugunu gormuyor muyuz?

Hep bir vahsi kadar kana susamis olan, kiskanc, intikamci varsayilan, kizginligini yatistirmak amaciyla, kan yasalari dusunce tarzindan dolayi Allah'in hosuna gitmeyenlerin binlercesini yeni yeni iskenceler altinda yok etmiyor mu?

Yeni milletler, rahiplerine bagli olarak, belki en barbar milletlerin deliliklerinden daha ileri gitmislerdir. Insanlara gorusleri icin eziyet etmek, dusunceyi sorusturmak, dimaglarinin gorunmeyen hareketlerinden dolayi insanlari tedirgin etmek, hicbir vahsinin aklindan gecmemistir. Butun bilim ve kulturlerine ragmen, en uygar ve bilgili milletlerin; Ingilizlerin, Fransizlarin, Almanlarin ve Yahudilerin, yani yeryuzundeki kavimlerin en ahmagi, en safdili, en vahsisi olan kavmin barbar Allahi onunde diz coktugu goruldugunde, bu aydin milletin mezheplere ayrildiklari, birbirlerini parcaladiklari, bu dogru olmayan Allah'in tabiati ve niyeti hakkinda edindikleri ve tumu ayni olcude gulunc fikirler icin birbirlerini asagiladiklari, birbirlerine kin ve dusmanlik guttukleri goruluyor. Boyle hoppaliklar ve deliliklerle dolu bu Allah'in iradeleri uzerine bilginlerin delicesine fikir urettigi goruldugunde, soyle bagirmak istegi geliyor: Ey insanlar! Siz hala vahsisiniz! Ey insanlar; din konusu acilir acilmaz, sizler birer cocuktan baska bir sey degilsiniz!
-   -   -   -   -   -   -   -   -
Grup eposta komutlari ve adresleri :
Gruba mesaj gondermek icin : ozgur_gundem@yahoogroups.com
Gruba uye olmak icin : ozgur_gundem-subscribe@yahoogroups.com
Gruptan ayrilmak icin : ozgur_gundem-unsubscribe@yahoogroups.com
Grup kurucusuna yazmak icin : ozgur_gundem-owner@yahoogroups.com
Grup Sayfamiz : http://groups.yahoo.com/group/Ozgur_Gundem/
Arzu ederseniz bloguma da goz atabilirsiniz : http://orajpoyraz.blogspot.com/



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder