Fwd: Ucubeistan Veziriazami

Özgen Acar - ‘Ucubeistan’ Veziriazamı (1) - 18 Ocak 2010 by Cumhuriyet Gazetesi on Tuesday, January 18, 2011 at 12:33am KAVŞAK - ÖZGEN ACAR   ‘Ucubeistan’ Veziriazamı (1) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Kars’ta ne demişti: “Hasan Harakani’nin türbesinin yanına bir ucube koymuşlar. Belediye Başkanımız gerekeni süratle yerine getirecektir!” Başbakan’ın bu sözlerinden yaklaşık 20 ay önce, 26 Mayıs 2009’da bu köşede “ucube”nin gelişini “Heykel Düşüncesinde Vandalizm” başlıklı yazımızda şöyle öngörmüştük: Türkiye oldum olası şaşırtan bir ülke! Bu yargı, “heykel” konusunda da geçerli! Osmanlı’nın Mısır Valisi Sait Paşa, Süveyş Kanalı’nın girişinde dikilecek meşaleli heykeli, Fransız Frederic Auguste Bartholdi’ye sipariş etti. Ancak kanalın açılışından önce ölünce, yerine geçen İsmail Paşa’nın “İslamiyette heykel olmaz” dediği meşaleli heykel, Paris’te bir depoya atıldı. Bir süre sonra Süveyş Kanalı’nın mimarı Ferdinans de Lessepse ile Bartholdi, Fransız-ABD dostluğu için heykeli alıp Nev York’a götürdüler. Osmanlı’nın faturasını ödediği heykel, 25 Ekim 1886’da Nev York’un girişindeki adaya “Özgürlük Anıtı” olarak dikildi! “Adalet Heykeli” Yunan mitolojisinde “adalet ve düzen tanrıçası” Themis’i simgeler. Yeni Anayasa Mahkemesi önüne dikilen “Adalet Heykeli”nin gözü açık-kapalı tartışmasına girecek değilim! Bu olay yerine, Türkiye’de yaklaşık son iki yılda basınımıza yansıyan bazı heykellerin başlarına gelenleri gözden geçirelim!   2007 16 Temmuz Radikal… Kadıköy çarşısındaki “Kaz Rodi” heykelini kim çaldı? 7 Eylül Hürriyet… Denizlili halk sanatçısı Özay Gönlüm’ün Çatalçeşme’deki heykeli bakımsızlıktan tanınmaz halde! 8 Eylül Radikal… Fazilet Partisi üyeleri, Balıkesir Edremit’te dikilen “Sarıkız” heykelinin göğüs uçlarının neden göründüğünü Belediye Meclisi’nde sordular. Antalya’ya adını veren Kral Attalos heykelinin “eşcinsellik” simgesi olduğu savlandı! 30 Eylül Milliyet… Afyonkarahisar Emirdağ’da 25 yıl boyunca alanı süsleyen Atatürk heykeli “çok yıprandı” diye yalnız 4 kişinin bildiği bir yere gömüldü. AKP’li Belediye Başkanı “Alnıma silah dayasanız yerini söyleyemem!” dedi. 27 Eylül Milliyet - Sabah… Edirne’de Kırkpınar Ağası Hüseyin Şahin’in heykelindeki tespih yine çalındı!   2008 24 Şubat Evrensel… Muzaffer Eroran’ın yaptığı “İşçi” heykeli nerede? Cumhuriyet’in 50. yıldönümünde dikilen 12 heykel de kayıp! 19 Nisan Sabah… Heykeltıraş Prof. Ferit Özşen yaptığı Herkül heykelinin Ereğli’de kaldırılmasına kızdı: “Ereğli’nin adı bile Herkül’den geliyor” dedi. 6 Temmuz Hürriyet… Yıkılan Çetin Emeç anıtı yenilendi! 6 Ağustos Sabah… İstanbul Esenyurt’ta Nâzım Hikmet’in heykeli çalındı. Heykel ancak vinçle götürülebilirmiş! 22 Eylül Hürriyet… Ankara Belediye Başkanı Melih Gökçek “Su Perileri heykelini Tandoğan Alanı’na yeniden dikmeyi düşünmüyoruz!” dedi. 27 Aralık Cumhuriyet… Kırklareli Lüleburgaz’da Leonardo da Vinci’nin “Altın Oran” figürü heykeli, “Buraya kilise, İsa’nın çarmıha gerilişi yapılıyor…” denilerek parçalandı! 30 Aralık Cumhuriyet… Mersin Atatürk Parkı’ndaki Uğur Mumcu Anıtı ve Karacaoğlan heykelleri tahrip edildi!   2009 11 Ocak Hürriyet… Bursa’nın ünlü “Deli” Ayten’inin heykelinin 15 yıl sonra anı parkına dikilmesine Saadet Partisi karşı çıktı. 16 Şubat Milliyet - Akşam… Marmaris Yat Limanı’nda 1997’de dikilen, Rahmi Atalay’ın yaptığı, uzaya Türk bayrağı götüren Amerikan astronot Jim Reilly’e şükran heykeli kayboldu! 17 Şubat Cumhuriyet… Marmaris’te astronot heykeli denizden çıkarıldı! 27 Şubat Akşam… Tankut Öktem’in “Balıkçı ve Torun” heykelinden “torun” da kaybolmuş, balıkçının bacağı kırılmıştı. Torun da sudan çıkarıldı! 5 Mart Milliyet… Çanakkale Ayvacık Behramkale Köyü Muhtarı Hüseyin Kaplan Assos’ta ders veren Aristo’nun heykelinin açılış töreninde Bakan Ertuğrul Günay’a katkısından dolayı teşekkür etti. 3 Nisan Hürriyet - Vatan… Antalya Kemer’de “Aşk Yağmuru” heykelini MHP’li Belediye Başkanı “müstehcen” diye depoya kaldırttı! 4 Nisan Milliyet… Kadıköy Belediyesi “Aşk Yağmuru”na talip! 9 Nisan HaberTürk… Ankara Belediye Başkanı Gökçek’in “Tükürürüm böyle sanatın içine” dediği “Su Perileri” depoya kaldırıldı. 13 Nisan Sabah… Emirgân Korusu’nda, Fransız Pierre Louis Rouissard’ın 1864’te yaptığı “Geyik” heykelinin önce yavrusu, sonra kendisi ve Gülhane Parkı’ndaki Âşık Veysel heykelindeki saz da 3 kez çalındı. 24 Nisan Sabah… Erzurum’u düşman işgalinden kurtaran Gazi Ahmet Muhtar Paşa heykelinin kılıcı 6 yılda 4 kez çalındı! 27 Nisan Hürriyet… 1925’ten beri Ankara Ulus’ta önceleri Başbakanlık Binası olan, şimdilerde Gümrük Müsteşarlığı önündeki havuzun çıplak kadın heykelleri çürümeye terk edildi! 2 Mayıs Sabah… Zonguldak Ereğli İlçesi Eski Belediye Başkanı Murat Sesli’nin sahildeki yerinden kaldırdığı “Herkül Heykeli”ni CHP’li yeni Belediye Başkanı Halil Posbıyıkoğlu yerine koydurttu! 3 Mayıs Vatan… (Hande Ataizi’nin çıplak resmini yapan) Kenan Evren “İlk Adım ve Atatürk Anıtı”ndaki erkek ve kız figürlerini “çıplak” diye kaldırtmıştı. 1999’da Babaeski’de Fatih Sultan Mehmet’in heykelinin atı, erkek mi dişi mi diye tartışılmıştı! (Fatih, İstanbul’u kuşattığında Bizans’ta rahipler “melekler dişi mi erkek mi” tartışmasını yapıyorlardı!) Aydın’da Yörük Ali Efe’nin heykeli neden bıyıksız diye tartışıldı! 5 Mayıs Cumhuriyet… Ulusal futbolcu Lefter Küçükandonyadis’in Fenerbahçe Stadyumu yanındaki parkta açılan heykeli ilgi yarattı! 5 Mayıs Hürriyet… Cumhuriyet’in 50. yılında Gürdal Duyar’ın yaptığı “Güzel İstanbul” heykeli Karaköy Meydanı’na dikilmişti. CHP-MSP Koalisyonu’nda “Türk kadınını hayâsızca teşhir ettiği” gerekçesiyle kaldırıldığı Yıldız Parkı’nda “müstehcen gözlerden uzak” varlığını sürdürüyor. Günümüzde Eskişehir’den “Heykelkent” diye söz edilmesinden dolayı Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen’i ve kent halkını kutlarken, Kültür ve Turizm Bakanımıza da bir önerimiz var! Acaba Türkiye’nin tüm il, ilçe, bucak ve köylerindeki heykellerin bir dökümü yapılıp kitaplarla belgelenemez mi?   Afrodit’e Tecavüz! Nokta dergisinde 1 Kasım 1992’de Jan Paçal, Burdur Kremna antik kentindeki mermer aşk tanrıçası Afrodit heykelinin köyün delikanlılarınca “cinsel mutluluk aracı!” yapıldığı, köyde “Afrodit’e kimler tecavüz etmişti” diye sorulduğunda anlamlı güldüklerini yazmış! Bu öykü, İÖ 4. yy’ın ünlü yontucusu Praksiteles’in “Afrodit Heykeli”ni anımsattı. Datça Yarımadası’nın ucundaki Knidos kenti ile karşısındaki İstanköy Adası, Praksiteles’e birer Afrodit heykeli sipariş ederler. Giysili Afrodit’i adalılar, çıplak olanı Knidoslular alır. Knidos’ta Afrodit adına yapılan yuvarlak tapınağına konulan heykel, dünyadaki belki de ilk turizm olayını başlatır. Bergama Kralı beğendiği heykeli kendisine vermeleri karşılığında borçlarını silmeye hazır olduğunu bildirdiği Knidoslular heykellerinden vazgeçmezler. Ama bir sabah tanrıçaya tapınağın rahibeleri kapıyı açıp içeri girdiğinde bir delikanlının içeride uyuduğunu, heykelin üzerinde gencin cinsel ilişkiden kalan izlerini gördüler. Demek ki tarih Bucak’ta da tekrarlanmış!   Elmek: ozgenacar@gmail.com Belgegeçer: 0312. 442 79 90 http://www.facebook.com/cumhuriyetgzt